ويژگي‌هاي مدفوع نوزادان

 دفع مدفوع در نوزاد و روش تميز كردن آن

دفع مدفوع : مدفوع نوزاد در8 تا 24 ساعت اول تولد به صورت ماده سياه رنگ وچسبنده اي است که دربرخي نوزادان ممکن است تا 5 روز بعد از تولدنيز ادامه يابد.اين ماده را بايد با پنبه خيس شده باآب گرم از مقعد واطراف آن پاک کرد.
دفع مدفوع نوزاددر طي روز هاي اول نظم خاصي ندارد وتا حدود زيادي بستگي به نحوه تغذيه نوزاددارد.در تغذيه نوزاد با شير مادر ،مدفوع نوزاد شل و به رنگ سبز قهوه اي شده وگاهي داراي لخته هاي سفيد شير است.دفعات دفع مدفوع بستگي دارد به مقدار ودفعات شيري که نوزاد مي خورد.در هفته هاي بعد ممکن است دفعات دفع مدفوع بيشتر شود .بطوري که نوزاد بعد از هر نوبت شير خوردن ،مدفوع دفع کند .مدفوع نوزاددر حالت عادي شل،زرد يا سبز و بدون بو است.

آیا مدفوع قناری و مرغ عشق نجس است؟

مدفوع پرندگان حلال گوشت به اتفاق فقها پاک است و مدفوع پرندگان حرام گوشت به نظر برخی فقها مانند امام، آیت الله بهجت و عده ای دیگر نجس است اما طبق نظر عده بیشتر فقها پاک است. V}(ر.ک: توضیح المسائل مراجع،‌ج 1، ص 61، م 85)

اختلال دفعي در كودكان(نگهداري مدفوع)

مسائل دفعي كودكان يكي از مهمترين مسائل دوران كودكي و از عمده ترين نگرانيهاي احتمالي خانواده ها به شمار مي رود. اختلالات دفعي در كودكان انواع مختلف دارد كه ما در اين مبحث به نگهداري مدفوع و خودداري از اجابت مزاج در كودكان مي پردازيم.
اختلال در دفع مدفوع مي تواند دلايل متعددي داشته باشد.
يبوست ، اهمال در آموزش توالت رفتن ، واكنش جويي هاي كودك و مشكلات عضوي گوناگون مي تواند عوامل سبب ساز اين اختلال باشد.
اين كودكان اغلب شكمهاي باد كرده دارند و ممكن است از دردهاي شكمي نيز رنج ببرند ، اكثر اين كودكان دچار يبوست هستند و يا گاهي بدون هيچ دليل عضوي از رفتن به توالت و دفع مدفوع امتناع مي ورزند.
در كودكاني كه دچار يبوست هستند ، به علت درد ناشي از عبور و تخليه مدفوع به دليل كوچك بودن مخرج انتهايي ، كودك از توالت رفتن وحشت دارد و با جلوگيري از انجام عمل دفع ، يبوست سخت تري را موجبمي شود. ، هنگامي كه كودك تجربه نا خوشايندي از رفتن به توالت داشته باشد ، ترس و تنفر از آن مكان برايش به وجود مي آيد و در نهايت باعث مي شود كه مدفوع خود را نگه دارد.
و در كودكاني كه دچار يبوست نيستند و بدون هيچ دليل عضوي ، از توالت رفتن امتناع مي ورزند، بروز چنين رفتاري در اين كودكان مي تواند دلايل گوناگوني داشته باشد كه از مهمترين آنها مخالفت با والدين و مبارزه براي دستيابي و كسب قدرت و به دست آوردن توجه والدين كه از اين شرايط ناراحت مي شوند و يا گاهي اين كودكان از كثيف كردن خود در توالت مي ترسند ، زيرا در گذشته به اين علت تنبيه شده اند و در نتيجه سعي مي كنند مدفوعشان را در خود نگه دارند تا از اين طريق نظم را رعايت كرده باشند.
بعضي از والدين انتظارات خيلي زياد از پاكيزگي و تطابق كودكان دارند و همچنين گاهي تعاملات غلط و منفي بين كودك و خانواده مي تواند سبب بروز اين مشكل شود.
آسبب شناسي
در بروز اين اختلال نظريات مختلفي وجود دارد كه ما به دو نظريه بزرگ كه در اين زمينه وجود دارد مي پردازيم كه اولين آن فرضيه از ديدگاه روانكاوي است كه فرويد بنيانگذار آن است .
از نظر روانكاوان ، كودك خردسال مي تواند از اين راه پدر و مادرش را راضي نمايد و توجه آ نها را جلب نمايد و همچنين گاهي با حفظ مدفوع مي خواهد لذت جسماني ببرد و يا كودك از طريق دفع مدفوع احساس ترس از دست دادن چيزي را دارد كه در نهايت اين گونه كودكان در بزرگسالي خويي صرفه جو و لجوج و منظم پيدا مي كنند.
و فرضيه دوم كه رويكرد رفتاري مي باشد ، افراد اين گروه معتقد هستند كه كودك آموزش استفاده از توالت را نياموخته و يا غلط آموخته و يا اين امر را وسيله اي براي بر انگيختن واكنش حتي منفي والدين مي داند و
همچنين ممكن است نتيجه رفتارهاي اجتنابي مانند ترس از توالت رفتن مانند درد هنگام يبوست و غيره باشد.
درمان
به طور كل در درمان اين اختلال ، مطالعات پژوهشهاي مختلف بيانگر آن هستند كه درمانهاي رفتاري وسيله مطمئني براي درمان اين اختلال به شمار مي آيند.
در كودكاني كه دچار يبوست هستند بايد با روشهاي مختلف سعي در از بين بردن يبوست كرد ، مي توان براي از بين بردن يبوست حبوبات ، غلات و انواع سوپ و سبزيجات و ميوه هاي تازه را در برنامه غذايي كودك افزايش داد تا يك اجابت مزاج خوب به وجود آيد ، تجارب مكرر بدون ناراحتي از دفع مي تواند به كودكي كه تجارب دردناكي را در گذشته تجربه كرده ، كمك كند.
و حال كودكي كه به علل اختلال عاطفي و بدون هيچ علت عضوي ، حالت قبض مدفوع دارد ، در درمان اين كودكان ابتدا مي بايستد شرح حال دقيقي از وضعيت آنها به دست آورد تا بتوان علت حبس مدفوع را مشخص كرد و در صورت وجود تنشهاي خانوادگي و تعامل منفي والدين و كودك و يا وجود استرس و ترس آنها را از بين برد.
پژوهشهايي كه عمدتا از بررسي مربوط به آموزش كنترل مدفوع تشكيل مي شود قويا مبين آن است كه آموزش توام با سختگيري و تنبيه منجر به ايجاد خصومت در كودكان مي شود كه در اين مرحله بايد علل لجاجت و خصومت كودك با والدين مشخص شود تا بتوان آنها را از بين برد.
همچنين عده اي از كودكان وجود دارند كه مدفوع را جزئي از وجود خود مي دانند كه در اين صورت بايد والدين براي كودك بدنش را به شكل خيلي ابتدايي تشريح كنند و در مورد چگونگي به وجود آمدن و خروج مدفوع را برايش توضيح دهند تا كودك بداند كه مدفوع جزئي از بدن او نيست و نياز به خروج دارد.
و يا كودكاني هستند كه از محيط توالت مي ترسند و به اين علت از رفتن به آنجا امتناع مي ورزند كه بايد در اين صورت ترس كودك را شناخت ، با او به توالت رفت محل قرار گرفتن ادرار و مدفوع را به او نشان داد يا اگر از صداي سيفون مي ترسد بايد به همراه او سيفون را كشيد و برايش توضيح داد كه چه عملي را انجام مي دهد و بي خطر مي باشد ، كودك را براي صحبت كردن در مورد ترسهايش تشويق كنيد ، كودك را بطور آزمايشي بر روي توالت بنشانيد تا متوجه شود كه به درون آن نمي افتد ، يك اسباب بازي مخصوص كه كه كودك دوست دارد در توالت بگذاريد كه كودك تشويق شود و برايش محيط مطبوعي به وجود آيد ،
يكي ديگر از عواملي كه باعث مي شود كودك از رفتن به توالت خودداري كند ممكن است به اين علت باشد كه برخي از والدين از مكان توالت براي تنبيه كودك استفاده مي كنند كه اينكار موجب نا امن شدن محل توالت براي كودك شده و او در آنجا احساس ترس مي كند ،در نهايت والدين بايد سعي كنند به دقت كودك خود را بشناسند تا از اين طريق بتوانند او را درك كنند و مسائل او را حل نمايند

آيا فضله پرندگان حرام گوشت؛ مانند کلاغ و زاغ و عقاب و طوطى نجس است؟
ج: فضله پرندگان حرام گوشت نجس نيست. 

درمان درد و سوزش هنگام دفع مدفوع
خانم، 30 ساله
پرسش: مدتی است که گاهی از اوقات به هنگام دفع دچار درد شدید میشوم (مدفوع حالت خشکی و تیزی پیدا می کند) بطوریکه تحملش برایم سخت است و پس از دفع  در ناحیه مقعد احساس درد و سوزش می کنم با وجود توجه به مسایل تغذیه ای هنوز نتوانستم متوجه بشوم که کدام ماده باعث چنین مشکلی می شود؟ راه چاره چیست؟

پاسخ: شما یبوست دارید که باعث می شود مدفوع شما خشک باشد. مدفوع باید روان باشد. درمان یبوست را جدی بگیرید که عامل بیماریهای دیگر از جمله سرطان راست روده می تواند بشود. روزانه رقیق شده دم کرده برگ سنا و گل محمدی (دو قاشق برگ سنا با یک قاشق گل سرخ) را میل نمایید.
برای روان کردن شکم و رفع یبوست موارد ذیل را نیز به عنوان مسهل استفاده کنید:
آلو یا انجیر تازه، برگه آلو یا انجیر خشکی که شب تا صبح داخل شیر خیس خورده باشد

تغییر رنگ و شکل مدفوع نشانه چیست؟

رنگ غیرطبیعی مدفوع می‌تواند در اثر مصرف یک ماده‌‌ غذایی خاص یا مکمل غذایی ایجاد شود، اما می‌تواند نشانه یک مشکل سلامتی نیز باشد.

خصوصیات مدفوع طبیعی
– رنگ آن قهوه‌ای کمرنگ تا پررنگ است.
– غلظت آن باید معمولی باشد.
– باید بدون فشار و درد از بدن خارج شود.

علت رنگی بودن مدفوع
رنگ مدفوع معمولاً به‌خاطر وجود صفرا و مخصوصاً بیلی‌روبین موجود در آن است.
بیلی‌روبین از تخریب هموگلوبین و گلبول‌های قرمز خون حاصل می‌شود.
در کبد، بیلی‌روبین به موادشیمیایی دیگر می‌چسبد و از سلول‌های کبدی به صفرا ترشح می‌شود.

بیلی‌روبین و تغییر رنگ مدفوع
صفرا از مجراهای صفراوی به درون روده‌ها حرکت می‌کند. با حرکت آن در روده‌ها، قسمتی از آن تحت تغییرات شیمیایی دیگر قرار گرفته و این تغییرات بر رنگ مدفوع تاثیر می‌گذارند.
این تغییرات به سرعت گذشتن محتویات روده از روده‌ها بستگی دارد.
اگر محتویات روده با سرعت طبیعی حرکت کنند، رنگ مدفوع قهوه‌ای کمرنگ تا پررنگ می‌شود
اگر محتویات روده سرعت بالاتری داشته باشد، تغییرات شیمیایی بیلی‌روبین یا فقدان آنها موجب سبز شدن مدفوع می‌شود.
اگر در مدفوع بیلی‌روبین وجود نداشته باشد، رنگ آن خاکستری می‌شود و نشان می‌دهد جریان صفرا به روده قطع شده است.

علل مدفوع سیاه رنگ
مدفوعی که به‌ خاطر خونریزی گوارشی، رنگ آن سیاه شده باشد، بسیار چسبناک بوده و بوی بدی هم دارد.
این وجه تمایز مدفوع سیاهی که در نتیجه خونریزی روده ایجاد شده باشد و مدفوع سیاهی که به‌ خاطر مصرف آهن یا داروهای حاوی بیسموت ایجاد می‌شود است.

علل مدفوع زرد
– فرایند داخلی که موجب رنگ زرد مدفوع می شود، بیماری لوزالمعده است. لوزالمعده، آنزیم‌هایی را به درون روده‌ها ترشح می‌کند که به هضم چربی، پروتئین و کربوهیدرات کمک می‌کند. وقتی آنزیم‌های لوزالمعده در روده وجود نداشته باشد، چربی به‌طور کامل هضم نمی‌شود. اگر محتوی چربی هضم‌نشده زیاد باشد، مدفوع زردرنگ می‌شود. این مدفوع چرب و بدبو می باشد.
– تومورهای لوزالمعده نیز موجب این مشکل می‌شوند.این تومورها، مجرای لوزالمعده را که آنزیم‌ها از آن به روده می‌رسند، مسدود می‌کند.
– پانکراتیت مزمن که به‌ خاطر مصرف زیاد از حد الکل ایجاد می‌شود، توانایی لوزالمعده برای ساخت آنزیم را مختل می‌کند.

علل مدفوع کم‌رنگ
– خوردن مقدار زیاد برنج یا غذاهای کم‌رنگ، 1 تا 2 روز مدفوع را کم‌رنگ می کند. اگر این کم‌رنگی مدفوع بیش از یک هفته طول بکشد، علت چیز دیگری است.
– در یک روده سالم صفرای تیره رنگ از کبد به داخل روده می‌ریزد. صفرا به هضم چربی کمک زیادی می‌کند و رنگ مدفوع را تیره‌ می‌سازد. اگر مدفوع تیره نباشد، پس مقدار کافی صفرا به روده نمی‌ریزد. ممکن است یک سنگ یا تومور سر راه آن را گرفته باشد و رنگدانه‌های صفراوی را به‌درون خون پس بزند.
– بیماری‌های کبدی، اغلب در اثر التهاب کبد، همراه با درد زیاد مدفوع را هم کم رنگ کند.
– بدکار کردن لوزالمعده هم بی‌ارتباط با کم‌رنگی مدفوع نیست.
زمان متوسط عبور موادغذایی از دستگاه گوارش و سپس عمل دفع حدود 40 تا 45 دقیقه است. اگر مواد بیش از این زمان در دستگاه گوارش باقی بمانند مایعات آن باز جذب شده و مدفوع خشک می گردد

علل مدفوع خشک و سخت

– زمان متوسط عبور موادغذایی از دستگاه گوارش و سپس عمل دفع حدود 40 تا 45 دقیقه است. اگر مواد بیش از این زمان در دستگاه گوارش باقی بمانند مایعات آن باز جذب شده و مدفوع خشک می گردد.
– بعضی داروها مانند داروهای فشارخون، آنتی هیستامین و داروهای ضد افسردگی موجب این حالت می شوند.
– مصرف زیاد لبنیات باعث ایجاد یبوست می شود.
– کمبود آب بدن موجب بروز این مشکل می شود.

علل مدفوع تکه تکه
– اگر زمان عبور مدفوع از دستگاه گوارش زیاد طول بکشد، باعث بروز این حالت می شود.
– کمبود فیبر در رژیم غذایی یکی دیگر از دلایل آن است.
– بعضی از رژیم های غذایی که بر روی مصرف پروتئین و کاهش مصرف کربوهیدرات تمرکز دارند، باعث بروز این حالت می شوند.

علل مدفوع آبکی
– بدن انسان از معده، غدد بزاقی و پانکراس روزانه 8 لیتر مایع تولید می کند. در شرایط طبیعی مقدار زیادی از این مایعات در طول مسیر جذب شده و باعث ایجاد مدفوع نرم می شود.
اما اگر موادغذایی خیلی سریع عبور کنند فرصتی برای جذب مایعات آن نبوده و در نتیجه مدفوع آبکی دفع می شود.
– افزایش یکباره مصرف فیبر غذایی یا عفونت باکتریایی یا ویروسی می تواند دلیل این حالت باشد.
وقتی عفونت اتفاق بیافتد، بدن شروع به تولید سم می کند و در نتیجه آب آزاد می شود.
در نتیجه مواد خیلی سریع از سیستم گوارش عبور می کنند تا بدن از شر آنها خلاص شود.

مدفوع باریک
این وضعیت می تواند نشانه ای از سرطان روده یا وجود پولیپ روده باشد.
هر گونه توده ای که در مسیر روده ایجاد انسداد کند، باعث عبور مواد به صورت باریک تر می شود.

مدفوع شناور و بدبو
– اگر بدن در جذب چربی از غذای مصرفی دچار مشکل شود، چربی در مدفوع ظاهر می گردد. در نتیجه مدفوع زرد رنگ، به صورت چرب و بسیار متعفن  و به صورت شناور دفع می شود.
– بیماری های شکمی باعث بروز اختلال در جذب می شود.
– غذاهای حاوی اولسترا (نوعی چربی موجود در چیپس یا سایر غذاهای سرخ کرده) یا بعضی از داروهای کاهش وزن مثل زنیکال Xnical یا داروی غیر تجویزی منسوب به زنیکال با نام Alli موجب این حالت می شوند

تعبیر خواب مدفوع
غایط، یا مدفوع انسان چیزی است که در خواب ها بسیار دیده می شود و غالب مراجعه کنندگان به معبران در این باره سئوال می کنند و اهل تعبیر نیز فراوان در این باره حرف زده و نوشته اند. این شهرت دارد که می گویند غایط در خواب پول است و به خصوص پول نقد. این تا حدودی می تواند درست باشد چون دیدن آن در خواب خوب است اما پول نیست. ابن سیرین نگاشته که دیدن غایط در خواب رهایی از غم و رنج است و مجلسی رحمه الله علیه معتقد است دیدن غایط در خواب خوب است چون بیننده خواب از همه غم ها و رنج ها برهد و قرضش ادا شود. در نفایس الفنون و عرایس العیون می خوانیم که غایط مالی است که ظن حرام بودن آن وجود دارد. غایط کردن از غم رها شدن است. این گمان که غایط در خواب پول می باشد زیاد است. آنها که در خانواده ها به طور سنتی خواب تعبیر می کنند غایط را پول می دانند و شهرت پول بودن آن از همین جا ریشه گرفته و جالب این که آن را پول و مال شمرده اند. دیدن غایط در خواب پول و مال نیست رهایی از غم و رنج و اندوه است و چون پول یکی از عوامل تخفیف دهنده آلام ماست تعبیر پول را به غایط نسبت داده اند. ضمنا اگر غم و رنج، از بی پولی باشد رهایی از آن با پول میسر است که می تواند غایط در این جا پول باشد.
2ـ اگر خواب ببینید مهمات تمام شده است ، دلالت بر آن دارد كه تلاشهایتان بی ثمر خواهد ماند

پاسخ پرسش :
آقا، 25 ساله
پرسش: سلام وجود کف در مدفوع به چه دلیل است ؟

پاسخ: نشان از دفع بلغم می باشد. مدتی دستورات مربوط به تقویت معده و روده را رعایت کنید، بیماران عمدتاً خوب می شوند.
پیشنهاد می گردد غذای خام و پخته را با هم نخورید و مدتی از خوردن مواد خام ، میوه ها و ترشیجات خصوصاً پرتقال و نارنگی جداً جلوگیری کنید و عسل بیشتر بخورید و موارد شرح داده شده در خصوص کولیت روده را نیز مراعات نمایید.

علت مدفوع بد بو چیست؟آیا نشانه یک بیماری است؟آیا قابل رفع هست؟
شاید در کل مدفوع بد بو باشد ولی  علت بوی مفرط آن چیست؟آیا نشانه ی بیماری گوارشی است و یا تغذیه نادرست علت آن است؟  لطفا راههای رفع این مشکل را بفرمایید.
غذاهائی که باعث بد بو شدن بیشتر مدفوع و گاز روده می شوند
مصرف الکل – گیاهی بنام مارچوبه – باقلا – کلم – جوجه مرغ – کافئین – خیار – لبنیات – تخم مرغ- ماهی – سیر – جوز – پیاز – آلو – گوجه برقانی – غذاهای چاشنی دار
مدفوع طبیعی پس از دفع بلافاصله جریان نمی یابد. اما اگر بدن در جذب چربی از غذای مصرفی مشکل یابد ، چربی در مدفوع ظاهر می شود و در نتیجه مدفوع زرد رنگ، به صورت چرب و بسیار متعفن و به صورت شناور دفع می شود. بیماریهای شکمی اصولا باعث بروز اختلال در جذب می شود . نوع تغذیه نیز می تواند این وضعیت را به همراه آورد. مثلا غذاهای حاوی اولسترا(نوعی چربی کاذب موجود در چیپس یا سایر غذاهای سرخ کرده) یا بعضی از داروهای کاهش وزن مثل زنیکالXnical یا داروی غیر تجویزی منسوب به زنیکال با نام Alliباشد
مطمئنا هر مشکل در روده اگر مربوط به انگل ها و میکروبها ( که نشانه های بارزی دارند ) نباشه مربوط به راندمان کاری بدن شما و رژیم غذایی می باشد من خودم به شخصه دیدم که وقتی رژیم غذایی سالم و ملایمی ندارم این مشکل واسم پیش می یاد .ورزش هم نقش مهمی در سلامت سیستم گوارش داره سعی کنید وعده های غذایی خود را به وقت و از میان وعده هایی چون میوه و سبزیجات زیاد استفاده کنید. بهتر است شکم خود را زود به زود خالی کنید .

سلام

علت بوی بد مدفوع چی هست ؟

سلام من از رمضان  به اين طرف دچار يبوست شديد شدم و هنگام رفتن به دستشويي و دفع مدفوع دچار درد بسيار شديد ميشوم و بايد خيلي زور بزنم و مدت دستشويي رفتنم هم خيلي طولاني ميشود طوري كه زماني كه بلند ميشوم دچار پا درد ميشوم و داخل مقعدم هم انگار يك توده احساس ميشود شما را خدا كمكم كنيد بگوييد قبل از دكتر رفتن چه بكنم ممنون از شما
علل بوی بد مدفوع
حالت عادی – مصرف اخیر بعضی غذاها و نوشیدنی های خاص- بیماری ژنتیکی سیستیک فیروزیس (CF)- سوء جذب – سلیاک – یرقان- دفع چربی بیش از حد مدفوع و سوء جذب چربی – انگل ژیاردیا- یبوست
غذاهائی که باعث بد بو شدن بیشتر مدفوع و گاز روده می شوند
مصرف الکل – گیاهی بنام مارچوبه – باقلا – کلم – جوجه مرغ – کافئین – خیار – لبنیات – تخم مرغ- ماهی – سیر – جوز – پیاز – آلو – گوجه برقانی – غذاهای چاشنی دار 

انواع ملین‌ها:
الف- ملین‌های حجیم کننده مدفوع:
اینگونه ملین‌ها با نگهداشتن آب در روده‌ها، باعث

نرم شدن و افزایش حجم مدفوع می‌شوند و به این ترتیب حرکات روده را جهت دفع تسریع می‌کنند.
ملین‌های حجیم کننده مدفوع، برای مصرف دراز مدت، سالم‌ترین ملین‌ها هستند. البته برای شروع اثر آنها، ۱۲ تا ۲۴ ساعت و حتی گاهی تا ۷۲ ساعت وقت لازمست.
نوسیدن یک لیوان آب بزرگ به همراه اینگونه ملین‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا نه تنها اثر آنها وابسته به آب است، بدینوسیله از انسداد لوله گوارش توسط آنها نیز جلوگیری می‌شود.
موارد منع مصرف:
حساسیت نسبت به دارو- انسداد روده- آپاندیسیت- هرگونه احساس درد و ناراحتی شکم با علت ناشناخته- اشکال در بلع.
موارد احتیاط:
مصرف کنندگان داروهای دیگوکسین (Digoxin) و آسپرین (ASA)- (بدلیل جذب این داروها توسط ملین‌های حجیم کننده و در نتیجه کاهش اثر آنها)- افراد مبتلا به دیابت (مرض قند).
عوارض مصرف بیش از حد دارو:
نفخ و اتساع معده و بندرت انسداد روده.
مصرف در بارداری: تحت نظر پزشک.
مصرف در شیردهی: منعی ندارد.

نکات قابل توجه قبل از مصرف دارو:
– برای جلوگیری از انسداد لوله گوارش، پودر این داروها را با آب کافی مصرف کنید.
– فاصله زمانی ۲ ساعت را میان مصرف این داروها با سایر داروهای مصرفی رعایت نمائید.
– برای به حداقل رساندن تداخل دارو با غذا، در صورت مصرف آن بعنوان ملین، دارو را دو ساعت پس از غذا میل کنید اما در صورتیکه جنبه کمکی به رژیم لاغری را داشته باشد، مصرف آن دو ساعت قبل از غذا به بی‌اشتهایی نیز کمک خواهد نمود.
– می‌توانید برای ایجاد طعم مطلوبتر، دارو را با آب میوه و یا شیر مخلوط نمائید.
ب- ملین‌های نمکی و ملین‌های نگهدارنده آب در مدفوع (هیپراسموتیک):
اینگونه ملین‌ها با نگهداشتن آب در مدفوع شده و با نرم کردن مدفوع، دفع آنرا تسهیل می‌کنند. کاربرد اصلی آنها جهت آماده سازی روده برای معاینه، جراحی و یا دفع سموم در مسمومیتهاست و در شرایط معمول نباید از آنها برای درمان یبوست استفاده کرد.
ج) ملین‌های محرک :
اینگونه ملین‌ها معمولاً جهت تخلیه کامل روده برای رادیوگرافی، معاینه و یا جراحی‌های دستگاه گوارش کاربرد دارند و در شرایط معمول نباید از آنها برای درمان یبوست استفاده کرد.
ملین‌های محرک باعث افزایش ترشحات و تحرک روده‌ها و در نتیجه تسریع تخلیه روده می‌شوند. از آنجا که سریع‌الاثر هستند، غالباً از آنها استفاده نابجا می‌شود که این مسئله می‌تواند به کم آبی بدن، از دست دادن پروتئین و پتاسیم، دردها و گرفتگیهای عضلانی شکم و یا حتی اختلال در عملکرد روده بزرگ منجر شود.
این ملین‌ها بسیار مؤثر هستند ولی اثر آنها وابسته به میزان مصرف است و از آنجا که شروع اثر آنها سریع است، توصیه می‌شود که در مواقع مشخصی (بعنوان مثال بلافاصله قبل از خواب) مصرف شوند تا برای فعالیتهای روزانه فرد مسئله ساز نشوند.
برخی از ملین‌های گیاهی نیز وجود دارند که با همین مکانیسم عمل می‌کنند از جمله ملین‌های حاوی سنا و کاسکارا ساگرادا و یا روغن کرچک (نظیر سی لاکس C-Lax)- سنالاکس (Senna-Lax) – سنالین (Sennalin)- سناگراف (Sennagraph)- کاسیالاکس (Cassia-Las)- ملین دینه (Dineh-Lasative)- لاگزاریسین (Lazaricin) که هر چند بر انواع غیر گیاهی ارجحیت دارند ولی نباید به صرف گیاهی بودن، عوارض جانبی و منع مصرف آنها را نادیده گرفت چرا که مثلاً کاسکاراساگرادا با ترشح در شیر مادر، منجر به اسهال نوزاد خواهد شد.
فرآورده‌های ملین (ضد یبوست)
کاهش حرکات روده و در نتیجه کاهش غیر طبیعی دفعات اجابت مزاج که معمولاً با تغییر در قوام مدفوع همراه است، یبوست نامیده می‌شود.
یبوست می‌تواند در اثرعدم مصرف کافی مایعات و یا رژیمهای غذایی حاوی فیبر (سبزیجات و میوه‌جات)، عدم تحرک و یا بعنوان عارضه برخی بیماریها و یا مصرف داروها بروز کند که در بیشتر موارد با رفع عامل آن، به راحتی برطرف خواهد شد. درد قسمت تحتانی پشت، نفخ معده و سردرد، از علائم یبوست هستند.
متأسفانه امروزه اغلب از داروهای ملین (ضد یبوست) جهت کاهش وزن و لاغری استفاده می‌شود در حالیکه مصرف ملین‌ها به این منظور بسیار خطرناک بوده و می‌تواند به مشکلات جدی نظیر کمبود ویتامینها و مواد معدنی ضروری بدن منجر شود و از سوی دیگر نوعی وابستگی ایجاد کند بطوریکه بدون مصرف فرآورده ملین، عملکرد دفعی روده مختل خواهد شد. البته در مورد پودر برن (Bran)، کاربردی بعنوان کمک به رژیمهای لاغری مورد تائید می‌باشد.
بنابراین، فرآورده‌های ملین را باید تنها برای درمان کوتاه مدت (کمتر از یکهفته) بکار برد و بلافاصله پس از بازگشت حرکات روده، به حالت طبیعی مصرف آنرا قطع نمود.
غالباً یبوست خودبخود بهبود می‌یابد اما در صورتیکه جنبه آزادهنده‌ای به خود بگیرد، می‌توان از یک ملین مناسب برای رفع علائم آن بهره گرفت. ملین‌های متنوعی وجود دارند که در سرعت شروع اثر، محل اثر (راست روده- روده بزرگ و روده کوچک)، اشکال دارویی، فواصل مصرف، طعم، عوارض جانبی و بهاء متفاوتند. بنابراین، برحسب نوع مشکل خود می‌توانید مناسب‌ترین آنها را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که کلیه فرآورده‌های ملین در مقادیر بالاتر، بصورت مسهل عمل می‌کنند.
هشدار:
– در صورتیکه یبوست با تهوع، استفراغ، خونریزی مقعد، سرگیجه و یا ضعف همراه شود، هرگز خود درمانی نکنید و فوراً با پزشک تماس بگیرید.
– از آنجا که کودکان قادر به توضیح علائم بیماری خود نیستند، قبل از تجویز داروهای ملین باید تشخیص قطعی را بر عهده پزشک گذاشت. بنابراین مصرف ملین‌ها در کودکان زیر شش سال تنها با تجویز پزشک مجاز خواهد بود.

دکتر مهناز صادقيان