راههای درمان و کنترل چاقی
1- سونا
استفاده از سونا یکی از روشهایی است که در گذشته برای کاهش وزن استفاده می شد و تبلیغات زیادی نیز در مورد تاثیر آن صورت می گرفت ولی بتدریج مشخص گردی که کاهش وزن انجام شده در این روش به علت از دست دادن آب بدن است. و با توجه به اینکه بیشتر وزن بدن را آب تشکیل می دهد تعریق و خارج شدن آب از بدن موجب کاهش وزن می گردد.
بدیهی است که اینگونه کاهش وزن نمی تواند مطلوب باشد و با مصرف آب بتدریج کاهش وزن ایجاد شده جبران خواهد شد و وزن فرد به وضعیت اول برخواهد گشت.
امروزه کمتر از این روش برای کاهش وزن استفاده می شود. البته استفاده از سونا برای سلامتی مفید است ولی برای کاهش وزن نمی تواند روش مناسبی باشد.
2- استفاده از دارو
در این زمینه داروهای بسیار زیادی در بازار موجود می باشد که بسیاری از آنها جنبه تجاری داشته و صرفا جهت ایجاد درآمد و بدون توجه به نتیجه حاصله و عوارض آن تولید می گردند.
با مصرف بسیاری از آنها ممکن است نتیجه ای در کوتاه مدت حاصل گردد ولی نتیجه معمولا مقطعی و همراه با عارضه خواهد بود. متاسفانه امروزه در مورد داروهای موثر بر چاقی تبلیغات فراوانی می شود که می بایست در مورد استفاده از آنها خیلی محتاط بود و قبل از تهیه و مصرف با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت نمود.
گذشته از این نوع داروهای صرفا تجاری داروهای دیگری نیز وجود دارند که با تاثیر بر مراکز تغذیه ای در سیستم عصبی اشتها را کم می کنند. مهمترین این داروها آمفتامین و فن فلورامین هستند که دارای عوارض جانبی زیادی از جمله خشکی دهان، یبوست، سردرد، بی خوابی، گیجی و عوارض قلبی می باشند. بدلیل ایجاد عوارض زیاد مصرف اینگونه داروها توصیه نمی شود.
سیبوترامین یکی از داروهای جدید جهت درمان چاقی است که سبب کاهش اشتها و افزایش مصرف انرژی
می شود. مصرف این دارو نیز بدلیل تاثیر بر سیستم عصبی می تواند شخص را عصبی کند و موجب افزایش فشار خون گردد. همچنین بدن خیلی زود به دارو عادت می کند و ممکن است کاهش وزن پس از مدت کوتاهی متوقف گردد.
بعضی دیگر از داروها مانند زنیکال یا ارلیستات بر روی سوخت و ساز چربی ها اثر می گذارند. و موجب کاهش جذب چربی به میزان 30% می گردند. در نتیجه قسمتی از چربی مصرف شده از طریق مدفوع دفع می گردد و کالریدریافتی کاهش می یابد.
البته دفع چربی می تواند همراه با دفع بعضی از ویتامینهای محلول در چربی باشد این مسئله با استفاده از مکمل ویتامینی قابل حل است.
در این روش همراه با دفع چربی میزان کلسترول بد (LDL) کاهش و کلسترول خوب (HDL) افزایش
می یابد و میزان فشار خون نیز کاهش می یابد.
3- استفاده از عمل جراحی
در این روش با استفاده از عمل جراحی قسمتی از معده را به اصطلاح منگنه می کنند تا حجم معده کوچک شود و فرد غذای کمتری دریافت کند. و یا قسمتی از روده برداشته می شود تا جذب مواد غذایی کمتر انجام شود و کالری دریافتی کمتر شود.
این روشها علاوه بر مشکلات و ناراحتی هایی که در اثر عمل جراحی برای فرد ایجاد می کند عوارض دیگری مثل تهوع، استفراغ، گشاد شدن مجدد معده، کمبود بعضی از مواد مغذی و به خصوص ویتامین B12 و کلسیم را نیز در بردارد.
قبل از استفاده از عمل جراحی شخص باید از یک رژیم کم کالری پیروی نماید و فعالیت بدنی خود را افزایش دهد. و بطور کلی در صدد تغییر شیوه زندگی برآید در صورت عدم موفقیت در کاهش وزن به اندازه یک سوم اضافه وزن می تواند برای عمل جراحی کاندید شود.
عمل جراحی بعنوان آخرین راه حل و برای افراد زیر 50 سال و سالم که بیشتر از 140 کیلو وزن دارند مورد استفاده قرار می گیرد.
4- لیپوساکشن
در این روش که بیشتر جهت از بین بردن چاقی های موضعی بکار می رود چربیها بوسیله لوله ای که به بافت چربی فرستاده می شود خرد شده و سپس کشیده می شوند یا به اصطلاح ساکشن می شوند. امروزه این روش بسیار متداول گردیده و علیرغم هزینه زیادی که در بردارد مورد استقبال قرار گرفته است. ولی شاید بسیاری از افراد از خطرات آن ناآگاه باشند. در این روش احتمالا اینکه قسمتی از چربی وارد عروق خونی گردد و سپس انسداد عروق یا به اصطلاح آمبولی ایجاد گردد زیاد است این موضوع می تواند خطر مرگ را در پی داشته باشد. و متاسفانه بعضی از افراد در اثر استفاده از لیپوساکشن جان خود را از دست داده اند.
5- رژیم درمانی
متداولترین شیوه جهت کاهش وزن رژیم درمانی است. در این زمینه روشهای مختلفی وجود دارد که بسیاری از آنها پایه علمی نداشته بعضا از طرف افراد غیر متخصص تجویز می گردد. اینگونه رژیمها بر اساس وزن و نیازهای تغذیه ای فرد طراحی نگردیده است. بعنوان مثال رژیمهایی که توصیه می کند هر روز از یک نوع غذا استفاده شود مثلا یک روز فقط تخم مرغ و روز دیگر فقط سیب زمینی و… استفاده از اینگونه رژیمها می تواند مشکلاتی از جمله کمبود ریز مغذی ها را برای استافده کنندگان ایجاد نماید.