تاثیرات نگرانی بر سلامتی و بدن
آیا بیش از اندازه نگرانید؟ ممکن است در ناخودآگاهتان تصور می‌کنید اگر به اندازه کافی نگران باشید، می‌توانید از وقوع اتفاقات بد جلوگیری کنید.
اما واقعیت این است که نگرانی تاثیراتی بر بدن دارد که ممکن است متعجبتان کند. وقتی نگرانی بیش از اندازه شود، ممکن است به احساس اضطراب بسیار زیاد تبدیل شود و حتی از نظر جسمی بیمارتان کند.
وقتی بیش از اندازه نگرانید، چه می‌شود؟
نگرانی احساس ناراحتی یا بیش از اندازه درگیر اتفاق یا مشکلی شدن است. با نگرانی بیش از حد، ذهن و جسمتان بخاطر تمرکز مداوم روی اینکه «چه اتفاقی ممکن است بیفتد» خسته و فرسوده می‌شود.
در میان نگرانی بیش از حد، دچار اضطراب حاد -- یا حتی وحشت -- می‌شوید. بسیاری از افرادیکه دچار نگرانی مزمن هستند از یک حس برای یک اتفاق شوم قریب‌الوقوع یا ترس‌های غیرواقعی حرف می‌زنند که فقط نگرانی‌هایشان را بیشتر می‌کند. این افراد که به محیط خود و انتقادات دیگران بیش از اندازه حساس هستند، همه چیز و همه کس را یک تهدید بالقوه می‌بینند.
نگرانی مزمن آنقدر بر زندگی روزمره‌تان تاثیر می‌گذارد که در اشتها، عادت‌های زندگی، روابط، خواب و عملکرد کاری‌تان اخلال ایجاد می‌کند. خیلی از کسانی که بیش از اندازه نگران هستند آنقدر مضطرب می‌شوند که تسکین و آرامش را در عادت‌های زیان‌آور مثل پرخوری، سیگار یا مصرف نوشیدنی‌های الکلی و موادمخدر پیدا می‌کند.
اضطراب چیست؟
اضطراب واکنشی طبیعی به استرس است. اما اضطراب مداوم می‌تواند نتیجه اختلالی مثل اختلال اضطراب، اختلال وحشت یا اضطراب اجتماعی باشد. اختلالات اضطراب پدیده‌ای متداول هستند و به طرق مختلف خود را نشان می‌دهند.
اتفاقات استرس‌زا مثل امتحان و مصاحبه‌های کاری ممکن است هر کسی را کمی مضطرب کند و گاهی‌اوقات کمی اضطراب و نگرانی عادی است. می‌تواند شما را برای اتفاقی که در پیش رو دارید آماده‌تر کند. بعنوان مثال، اگر می‌خواهید خودتان را برای یک مصاحبه کاری آماده کنید، کمی نگرانی یا اضطراب باعث می‌شود کمی بیشتر درمورد آن کار تحقیق کنید. آنوقت می‌توانید در جلسه مصاحبه خودتان را بهتر نشان دهید. مضطرب بودن برای یک امتحان هم باعث می‌شود بیشتر درس بخوانید.
اما کسانیکه نگرانی بیش از اندازه دارند، به این موقعیت‌ها یا محرک‌های استرس‌زا بسیار سریع و شدید واکنش می‌دهند. حتی فکر کردن درمورد آن موقعیت می‌توانید نگرانی مزمن و ناراحتی بیش از اندازه برای فرد ایجاد کند. نگرانی بیش از اندازه یا ترس و اضطراب وقتی اینقدر غیرمنطقی شود که نتوانید بر واقعیت مسائل تمرکز کنید یا درست فکر کنید، زیان‌آور می‌شوند. افرادیکه دچار اضطراب بیش از حد هستند، قادر به از بین بردن نگرانی‌هایشان نیستند و وقتی چنین اتفاقی بیفتد، علائم واقعی فیزیکی نشان می‌دهند.
آیا نگرانی یا اضطراب بیش از اندازه می‌تواند واکنش استرس به دنبال داشته باشد؟
استرس از فشارهایی که هر روز متحمل می‌شویم ناشی می‌شود. صف طولانی فروشگاه، ترافیک شهری، زنگ مداوم تلفن یا یک بیماری مزمن همه نمونه‌هایی از چیزهایی هستند که می‌توانند برایتان استرس ایجاد کنند. وقتی نگرانی و اضطراب بیش از اندازه می‌شود، این احتمال وجود دارد که واکنش استرس در بدنتان تحریک شود.
واکنش استرس دو مولفه دارد. اولی درک وجود چالش و دومی یک واکنش فیزیولوژیک اتوماتیک که واکنش «جنگ و گریز» نامیده می‌شود است که آدرنالین را در بدن بالا برده و بدنتان را در حالت هشدار نگه می‌دارد. زمانی بود که واکنش «جنگ یا گریز» پیشینیانمان را دربرابر خطراتی مثل حیوانات وحشی محافظت می‌کرد. بااینکه امروز به طور معمول با حیوانات وحشی روبه‌رو نمی‌شویم، اما خطر هنوز وجود دارد. این خطرها به شکل همکاران زیاده‌خواه، بچه بهانه گیر یا دعوا با همسر خود را نشان میدهد.
آیا نگرانی بیش از حد می‌تواند موجب بیماری جسمی شود؟
نگرانی مزمن و استرس احساسی مشکلات زیادی برای جسم ایجاد می‌کند. مشکل زمانی اتفاق می‌افتد که با نگرانی‌های بیش از اندازه روزانه «جنگ یا گریز» تحریک می‌شود. واکنش جنگ یا گریز سیستم عصبی سمپاتیک بدن را به ترشح هورمون‌های استرس مثل کورتیزول وادار می‌کند. این هورمون‌ها قندخون و تری‌گلیسیرید (چربی خون) را بالا می‌برد که می‌توانند به شکل سوخت توسط بدن مصرف شوند. این هورمون‌ها همچنین می‌توانند واکنش‌های جسمی زیر را نیز ایجاد کنند:
- مشکل در بلع
- گیجی
- خشکی دهان
- تند شدن ضربان قلب
- خستگی
- سردرد
- ناتوانی در تمرکز
- آسیب‌پذیری
- درد عضلانی
- تنش عضلانی
- حالت‌تهوع
- انرژی عصبی
- تند شدن تنفس
- تنگی نفس
- تعرق
- لرزش
وقتی سوخت اضافه در خون برای فعالیت جسمی مورد استفاده قرار نگیرد، اضطراب مزمن و ترشح هورمون‌های استرس می‌تواند عواقب جسمی جدی به دنبال داشته باشد، مثل:
- سرکوب سیستم ایمنی
- اختلالات گوارشی
- تنش عضلانی
- از دست رفتن موقت حافظه
- بیماری عروق کرونری زودرس
- حمله قلبی
اگر استرس و نگرانی زیاد تحت درمان قرار نگیرد، می‌تواند موجب بروز افسردگی و یا حتی فکر خودکشی شود.
کورتیزول به کاهش بعضی ترس‌ها کمک می‌کند
بااینکه این تاثیرات واکنشی به استرس هستند اما استرس خود محرک اصلی است. اینکه بیمار شوید یا نه به روش برخورد شما با استرس بستگی دارد. واکنش‌های فیزیکی به استرس، سیستم ایمنی، قلب و عروق، ترشح هورمون‌ها توسط بعضی غدد در بدنتان را درگیر می‌کند. این هورمون‌ها به تنظیم عملکردهای مختلف بدن مثل عملکرد مغز و تکانه‌های عصبی کمک می‌کند.
همه این سیستم‌ها با هم در ارتباط هستند و شدیداً تحت تاثیر سبک کنار آمدن شما و وضعیت فیزیولوژیکی‌تان هستند. این استرس نیست که موجب بیمار شدنتان می‌شود. درمقابل، تاثیراتی که واکنش‌هایی مثل نگرانی بیش از حد و اضطراب بر این سیستم‌های مختلف دارند است که موجب آن می‌شود. کارهایی هست که برای آن می‌توانید انجام دهید مثل ایجاد تغییرات در سبک زندگی.
چه تغییراتی در سبک‌زندگی می‌تواند به افرادی که بیش از اندازه نگران هستند کمک کند؟
بااینکه نگرانی بیش از حد و اضطراب زیاد می‌تواند توازن بدنتان را بر هم زند اما انتخاب‌های زیادی برای تنظیم هماهنگی جسم و روحتان پیش رویتان قرار دارد.
با پزشکتان مشورت کنید. پیش دکترتان بروید تا یک معاینه و آزمایش کامل جسمی برایتان انجام دهد تا از وضعیت بدنتان و مشکلات آن باخبر شوید. پزشکتان ممکن است داروهایی مثل داروهای ضداضطراب یا ضدافسردگی هم برای کنترل اضطراب بیش از اندازه برایتان تجویز کند.
هر روز ورزش کنید. یک برنامه ورزشی منظم را شروع کنید. موادشیمیایی که در طول ورزش تولید می‌شود برای تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدنتان بسیار مفید است. ورزش قدرتی و استقامتی منظم راهی بسیار موثر است که به بدنتان آموزش میدهد چطور با استرستان کنار بیایید.
یک برنامه‌غذایی سالم و متعادل را دنبال کنید. استرس و نگرانی باعث می‌شود بعضی‌ها به پرخوری و بعضی به کم‌خوری روی بیاورند. بعضی‌ها هم به سمت خوراکی‌های ناسالم می‌روند. وقتی استرس و نگرانی شما را به سمت یخچال می‌کشاند، سلامتتان را همیشه در یاد داشته باشید.
کافئین را به تعادل مصرف کنید. کافئین سیستم عصبی را تحریک کرده که موجب ترشح آدرنالین می‌شود که به شما حس استرس و عصبی بودن میدهد.
مراقب نگرانی‌هایتان باشید. هر روز ۱۵ دقیقه را برای تمرکز بر روی مشکلات و ترس‌هایتان کنار بگذارید و بعد از آن ۱۵ دقیقه آنها را کاملاً کنار بگذارید. خیلی‌ها یک دستبند لاستیکی دستشان می‌کنند تا هر بار که افکار نگران‌کننده به ذهنشان هجوم می‌آورد با کشیدن آن دردشان بگیرد. شما هم هر کاری که می‌توانید برای بیرون کردن خودتان از این افکار انجام دهید.
یاد بگیرید ریلکس کنید. تکنیک‌های ریلکس کردن واکنش رلاکسیون را تحریک می‌کند - این واکنش وضعیتی فیزیولوژیک است که با احساس یک هوشیاری ذهنی گرم و آرام همراه است. این دقیقاً مقابل واکنش «جنگ و گریز» است. روش‌های ریلکس کردن کمک بسیار زیادی برای کاهش نگرانی‌ها و اضطراب می‌کند. این روش‌ها توانایی شما برای کنترل استرس را بالا می‌برد. وقتی ریلکس می‌شوید، جریان خون به مغزتان افزایش یافته و امواج مغزی از حالت هشدار، ریتم بتا، به ریلکس، ریتم آلفا، تغییر می‌کند. این روش‌های اگر به طور مرتب انجام شوند، تاثیرات مخرب استرس را کنترل می‌کنند. از جمله روش‌های ریلکس کردن می‌توانیم به گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش، فعالیت‌هایی مثل یوگا و تای‌چی اشاره کنیم.
مدیتیشن کنید. مدیتیشن روزانه - به جای نگرانی - کمکتان می کند فراتر از افکار منفی قدم بردارید و از نگرانی‌هایی که بدنتان را در حالت هشدار نگه می‌دارد دوری کنید. با مدیتیشن، عمداً تمرکزتان را به اتفاقاتی که در لحظه می‌افتد معطوف می‌کنید، بدون اینکه به گذشته یا آینده فکر کنید. مدیتیشن هورمون‌هایی مثل کورتیزول و آدرنالین را در بدنتان کاهش میدهد.
روابط اجتماعی‌تان را قوی‌تر کنید. تنهایی به اندازه بالا بودن کلسترول یا کشیدن سیگار یکی از عوامل ابتلا به بیماری‌هاست. کسانیکه ازدواج موفقی دارند یا دوستان زیادی دور و اطرافشان هست نه تنها درمقایسه با دیگران انتظارات بهتری از زندگی دارند، بلکه کمتر به بیماری‌های مختلف مبتلا می‌شوند.
با یک مشاور متخصص صحبت کنید. مشاوره روانشناشی می‌تواند به شما برای استفاده از استراتژی‌های خوب برای کنار آمدن با مسائلی که موجب نگرانی می‌شود، کمک کند. مداخله روانشناسی روش‌هایی را به شما آموزش میدهد که می‌توانید از آنها در کنار سایر برنامه‌های درمانی استفاده کنید. مشاور به شما کمک می‌کند تشخیص دهید چه نوع افکار یا اعتقاداتی موجب اضطرابتان می‌شود و برای کاهش آنها یاری‌تان می‌کند. همچنین راه‌هایی به شما پیشنهاد میدهد که به تغییر وضعیتتان کمک می‌کند. اما این خودتان هستید که باید این تغییرات را عملی کنید. مشاوره فقط زمانی که خودتان بخواهید می‌تواند برایتان مفید باشد.
