همه چیز درباره آب، فاضلاب و کرونا
نگرانی درباره سلامت آب از آنجا شروع شد که چندی پیش خبری مبنی بر آلودگی آب شهر پاریس به ویروس کرونا منتشر شد اما واقعیت این بود که آب غیرشرب این شهر به این ویروس آلوده شده است و طبق اعلام مجامع بین‌المللی کلرزنی که در مراحل تصفیه آب انجام می‌شود، اجازه زنده ماندن هیچ ویروسی را نمی‌دهد.
اما با این وجود بازهم سوالاتی در مورد آب مطرح است، اینکه احتمال نفوذپذیری ویروس کرونا به آب‌های زیرزمینی چقدر است؟ آیا روی پساب فاضلاب که عمدتا برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود، عملیات کلرزنی صورت می‌گیرد؟ آیا فاضلاب خام عاری از کروناست؟
در این رابطه سید کوشیار اعظم واقفی - مدیرکل دفتر بهداشت آب و فاضلاب - با بیان اینکه ضریب نفوذپذیری ویروس در خاک زیاد نیست، گفت: تنها در صورتی که فاضلاب خام وارد منابع آب سطحی شود می تواند موجب آلودگی آب شود ولی در حوزه آب زیرزمینی نگرانی وجود ندارد. علاوه بر این هر منبع آبی که برای شرب استفاده شود در ابتدا به آن کلر اضافه می شود و ویروس از بین خواهد رفت.
وی با تاکید بر اینکه کلر حتی در مقادیر کم به راحتی ویروس کرونا را از بین می‌برد، تصریح کرد: این موضوع از سوی مجامع بین‌المللی نیز تایید شده و جای هیچگونه نگرانی وجود ندارد.
مدیرکل دفتر بهداشت آب و فاضلاب در پاسخ به این سوال که آیا در مکان‌هایی که عمق آب‌های زیرزمینی کم است، این ویروس امکان نفوذ به آب را دارد؟ گفت: حتی اگر عمق آب زیرزمینی نیز کم باشد، بازهم نگرانی برای نفوذ ویروس به آب وجود ندارد.
آیا استفاده از پساب برای کشاورزی خطرناک است؟
واقفی در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه استفاده از پساب‌های فاضلاب برای کشاورزی تا چه میزان می‌تواند احتمال انتقال ویروس کرونا را داشته باشد، اظهار کرد: در خیلی از مناطق کشور پس از جمع‌آوری فاضلاب عملیات تصفیه انجام می‌شود که در فرایند تصفیه تا حد زیادی ویروس‌ها همچون کرونا حذف می‌شوند.
وی افزود: علاوه بر این، انتهای فرایند تصفیه فاضلاب کلرزنی انجام و حتی در برخی مناطق نیز از یووی استفاده می‌شود، بنابراین در انتهای فرایند اگر ویروسی باقی مانده باشد، حذف خواهد شد لذا نگرانی برای خروجی تصفیهخانه وجود ندارد.
نگران ورودی فاضلاب به تصفیه‌خانه‌ها هستیم
مدیرکل دفتر بهداشت آب و فاضلاب با بیان اینکه تنها نگرانی موجود در خصوص ورود فاضلاب های بیمارستانی به شبکه جمع آوری فاضلاب است، تصریح کرد: با توجه به اینکه فاضلاب های بیمارستان ها نیز وارد شبکه فاضلاب می شوند، بیمارستان ها موظف به انجام پیش تصفیه فاضلاب بیمارستان هستند و ترجیح ما این است که در همان مرحله عملیات کلرزنی صورت بگیرد تا ویروس وارد شبکه فاضلاب نشود.
واقفی ادامه داد: نگرانی ما در مورد پرسنل فعال در تصفیه خانه فاضلاب است چرا که اگر ورودی تصفیه خانه دارای ویروس باشد احتمال دارد پرسنل ما را دچار مشکل کند؛ به همین دلیل طی دستورالعملی که به تمام شرکت‌های آب و فاضلاب صادر شده است، پرسنل حاضر در تصفیهخانه موظف به پوشیدن لباس کامل مقابله با ویروس هستند.
آیا فاضلاب خام آلوده به کرونا است؟
وی با تاکید بر اینکه در خروجی تصفیه‌خانه‌های فاضلاب به دلیل اینکه کلرزنی صورت می‌گیرد، هیچ مشکلی در خروجی تصفیهخانه وجود ندارد، تصریح کرد: پساب در هر جایی استفاده شود، مشکلی ایجاد نمی‌کند اما ممکن است ویروس در فاضلاب خام وجود داشته باشد که در این باره تحقیقات درحال انجام است.
مدیرکل دفتر بهداشت آب و فاضلاب با بیان اینکه در تهران اگر از پساب خروجی تصفیه خانه فاضلاب برای کشاورزی استفاده شود به طور قطع می‌توانم بگویم مشکلی در حوزه وجود ویروس در پساب وجود ندارد، گفت: باتوجه به اینکه روی پساب فاضلاب عملیات کلرزنی انجام شده، سلامت آن تضمین شده است، اما در برخی مناطق از کشور ممکن است از فاضلاب خام برای کشاورزی استفاده کنند.
واقفی با اشاره به مطالعاتی که برای تشخیص وجود ویروس کرونا در فاضلاب خام صورت گرفته است، گفت: در حال حاضر تحقیقات روی این مساله انجام شده اما تا زمانی که پروژه‌های تحقیقاتی در چندین نمونه و مراحل مختلف انجام نشود، نمی‌توان نتیجه قطعی را اعلام کرد.
به گفته وی، دانشگاه بقیه الله در حال حاضر تحقیقات خود را روی فاضلاب تهران آغاز کرده علاوه بر این پژوهشگاه محیط زیست دانشکده بهداشت دانشگاه تهران نیز در چند نقطه کشور مطالعات خود را روی این مساله آغاز کرده است اما تا زمانی که آزمایش‌ها کامل نشود نمی‌توان نظر قطعی را عنوان کرد.
مدیرکل دفتر بهداشت آب و فاضلاب با بیان اینکه با چند نمونه‌برداری نمی‌توان در این باره اظهار نظر کرد، گفت: در مقالاتی که در این زمینه وجود دارد گفته شده که شرایط فاضلاب به گونه‌ای است که شاید ویروس در آن پایدار نباشد، البته این قطعی نیست و نمی‌توان روی این مساله نظر داد و چون این نگرانی وجو دارد، از پرسنل حاضر در تصفیه‌خانه‌ها خواسته‌ایم تا با لباس مخصوص وارد محیط کار شوند.
به گفته واقفی، در هیچ کشوری در شبکه های آب تاکنون ویروس کرونا یافت نشده پو در فرانسه نیز در شبکه آب غیر شرب این ویروس شناسایی شده است لذا جای نگرانی در مورد آب شرب مصرفی وجود ندارد.
