دلیل تلخی دهان چیست و چه عواملی باعث تلخی دهان میشود ؟

تلخی دهان دلایل متعددی دارد از جمله رفلاکس معده، کمبود ویتامین، سیگار کشیدن و …

از عمده دلایل تلخی دهان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

1- سوزش سر دل یا رفلاکس معده

یکی از دلایل تلخ شدن دهان؛ برگشت اسید معده به مری است که میتواند موجب سوزش سردل یا رفلاکس معده شود. دریچه اتصال بین مری و معده بطور معمول باید بسته باشد تا اسید نتواند از معده خارج شود. ولی وقتیکه این دریچه ضعیف شده یا آسیب ببیند، اسید‌ها خارج شده و موجب یک احساس سوزش در معده و قفسه سینه میشوند. همه ی این موارد باعث تلخی دهان می شود.

2- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی

عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، سرما خوردگی، آلرژی و سینوزیت همه ی می‌توانند موجب احتقان مسیر بینی، کاهش حس بویایی یا تلخی دهان شده ودر نتیجه توانایی چشیدن طعم‌ها را کاهش دهند.

3- سلامت ضعیف دهان

بهداشت ضعیف دهان موجب مشکلات لثه و دندان مانند ژینژیویت می شود که در تغییر طعم دهان و تلخی دهان تاثیر زیادی خواهد داشت.

4- کمبود ویتامین

کمبود ویتامین یک علت تلخی دهان است. ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز برای بدن، برای عملکرد درست اندام‌ها مثل طعم، مزه و بو لازمند. بعنوان مثال روی برای حواس چشایی و بویایی لازم است.

بهمین خاطر قبل از مصرف مکمل روی، دکتر میزان روی بدن را چک می‌کندو جالب است بدانید افزایش روی هم میتواند باعث تلخی دهان شود. همچنین یکیدیگر از عواملی که موجب از دست دادن طعم غذا‌ها یا تلخی دهان میشود، کمبود ویتامین B۱۲ است.

5- سیگار کشیدن

سیگار کشیدن هم می تواند مزه تلخ در دهان ایجاد کند. دلیل ان هم اینست که سیگار حاوی مواد شیمیایی سمی است و به جوانه‌هاي‌ چشایی آسیب میزنند. اگر سیگار ترک شود جوانه‌هاي‌ چشایی رشدکرده، بیشتر می شوند و احساس مزه و طعم التیام می یابد.

ولی در برخی موارد هم در افرادیکه سالیانی است سیگار میکشند ممکنست پس از ترک سیگار هرگز جوانه‌هاي‌ چشاییشان التیام نیابد.

6- بارداری

در مراحل اولیه بارداری، عده اي از زنان حس چشایی شان عوض میشود. ممکن است طعم فلزی عجیب در دهان حس کنید یا این که برخی غذا‌ها به خوشمزگی قبل نباشند. یا مثلاً از غذا‌هایي که قبلا دوست داشته اید دیگر خوشتان نیاید.

7- شیمی درمانی و دارو‌هاي‌ بیولوژیکی

درکنار شیمی درمانی و استفاده از دارو‌هاي‌ بیولوژیکی ممکن است طعم عجیبی در دهان حس مانند طعم فلز، یا چیز تلخ یا شور حس شود. همچنین تلخی دهان گاهی از عوارض این مورد است.

8- دارو‌هاي‌ دیگر

یکیدیگر از علل تلخی دهان عده اي از دارو‌هایي است که برای درمان آلرژی، بیماری آلزایمر، آنمی، آسم، فشار خون، گلوکوم «آب سیاه»؛ بیماری پارکینسون، نقرس، آرتروز روماتیسمی، اسکیزوفرنی و مشکلات تیروئید مصرف میشوند و نیز آنتی بیوتیک‌ها «مانند مترونیدازول»؛ ضد قارچها، کورتیکواستروئیدها، دیورتیک‌ها و چسب‌هاي‌ نیکوتین و … استفاده میشوند.یکی از عواملی که موجب از دست دادن طعم غذا‌ها یا تلخی دهان میشود، کمبود ویتامین B۱۲ است.

9- مشکلاتی در سلامتی

خشکی دهان بعلت بی آب شدن بدن یا آسیب غدد بزاق، گاهی باعث طعم فلزی در دهان میشود. همچنین کسانیکه دیابت یا بیماری تیروئید، کبد یا کلیه دارند ممکنست گاهی حس تلخ شدن دهان داشته باشند یا مزه دهانشان با قبل فرق کند.

10- پیری یا سوء هاضمه

یکیدیگر از عوامل موثر بر تغییر طعم غذا‌ها پیری و سوء هاضمه است. طعم شیرین و شور اغلب با تغذیه نامناسب یا پیری، کاهش مییابد.

11- سندرم سوزش دهان

سندرم سوزش دهان، گلاسودینیا، گلاسوپیروز، استومودینیا و دیسستزی دهان مشکلی است که با حس مداوم سوزش در لبها، زبان یا جای دیگری در دهان مشخص میشود. این مشکل گاهی باعث کاهش چشایی یا حس تلخی دهان همراه است.

12- جراحی

جراحی‌هایي که در دهان، بینی و حلق انجام میشود، می توانند به عصب‌هاي‌ جوانه‌هاي‌ چشایی یا غدد بزاق آسیب زده و باعث تلخی دهان یا مشکلاتی در چشیدن طعم غذا شوند.

13- اختلالات چشایی

برخی افراد به صورت ارثی ممکن است ناتوانی بویایی یا چشایی بو‌ها و طعم‌هاي‌ خاصی را تجربه کنند. ضعف چشایی «Hypogeusia» به کاهش چشایی و اختلال چشایی «dysgeusia» یک طعم غیر طبیعی اشاره دارد. البته این مشکل نادر است.

عواملی که باعث تلخی دهان می شود :

چشایی، حس پیچیده‌اي است که تحت تاثیر عوامل مختلفی، از جمله بهداشت بد دهان، خشکی دهان و یا بارداری قرار دارد. تعداد زیادی از مشکلاتی که موجب تلخی دهان میشوند، خیلی جدی نیستند. اما تلخی دهان بسیار آزاردهنده است. در ادامه به چند عامل که موجب تلخی دهان می شود، اشاره شده است:

خشکی دهان

خشکی دهان زمانی رخ میدهد که بزاق به اندازه کافی ترشح نمی شود. وقتی بزاق دهان کم می شود، تعداد باکتری‌هاي‌ موجود در دهان افزایش می یابد و بهمین دلیل، دهان تلخ می شود. با مراجعه به دکتر میتوان این مشکل را برطرف کرد.

بیماری‌هاي‌ دندان

بهداشت ضعیف دهان می تواند موجب تلخی در دهان شود. همچنین ممکن است باعث خرابی دندان‌ها و یا ایجاد عفونت شود. مرتب مسواک زدن و نخ دندان کشیدن می تواند این مشکل را حل کند. استفاده از دهانشویه ضدباکتری هم، راه حل خوبی است.

سندرم سوزش دهان

این سندرم، نوعی بیماری است که موجب احساس سوزش در دهان میشود. البته این سوزش در افراد مختلف به شکل هاي‌ مختلف دیده می شود اما بیشتر مبتلایان ان را شبیه خوردن فلفل قرمز می دانند و همچنین احتمال دارد طعم تلخی در دهان خود حس کنند.

بازگشت اسید به مری

این مشکل میتواند موجب تلخی آزاردهنده دهان شود و زمانی ایجاد می شود که ماهیچه بالای معده، ضعیف شده و اجازه بازگشت اسید به مری را میدهد. این وضعیت موجب احساس سوزش در قفسه سینه و یا شکم و همچنین احساس تلخی در دهان میشود.

برفک دهان

برفک دهان به شکل برجستگی هاي‌ سفید خاکستری در روی مخاط دهان و زبان یا گلو بروز می‌کند و موجب تلخی دهان می شود. تا زمانی که عفونت موجود در دهان درمان نشود، این احساس تلخی باقی می‌ماند.

از دیگر عوامل موجب تلخی دهان میتوان به یائسگی، اختلالات مربوط به اعصاب مغز، اضطراب و نگرانی، برخی داروها و مکمل‌هاي‌ خوراکی، برخی بیماری‌ها و درمان‌هاي‌ بیماری‌هاي‌ سرطانی اشاره کرد.

نکته : حتما جهت مشخص شدن دقیق علت تلخی دهان به پزشک متخصص مراجعه نمایید.