لیست مصلحات مواد غذایی به تفکیک نوع طبع

منبع: عطاری
تاریخ: شنبه 1 خرداد 1395 - 14:22
نویسنده: آرزو نامداري
صفحه: تغذیه و تناسب اندام
برچسب: طب سنتی، خوردن غذا، طبع، تفکیک نوع طبع، لیست مصلحات مواد غذایی، سازگاری مواد غذایی

تا به حال بسیار شنیده اید که می گویند ماهی را با دوغ نخورید هر دو سرد است , سردی می کنید و حالتان به هم می خورد , در خوردن خرما افراط نکنید . گرمی است جوش می زنید . بچه ها را از خوردن خیار منع کنید , سرد است دل درد می گیرند.

حال سوال این است که رژیم غذایی ما چگونه باشد تا تعادل اخلاط در بدن ما حفظ گردد و دچار سوء مزاج و بیماری نگردیم؟

تمام مواد خوراکی از آشامیدنی و خوردنی ها و تمامی داروها دارای مزاج مخصوص به خود هستند تقسیم بندی مزاجی آنها عینا مانند آدمی است و چهار حالت کلی و یک حالت متعادل را نیز می توانیم برای آنها در نظر بگیریم .
اگر هر کدام از ما در خوردن غذای گرم، مانند خرما افراط کنیم امکان دارد به خشکی دهان، بی قراری، اختلال خواب، جوش های متعدد در بدن و عوارض دیگر مزاج گرم مبتلا شویم مخصوصاً افراد گرم مزاج در صورت افراط، سریع تر به این حالات دچار می شوند.
عکس این حالت هم صادق است تا به حال بسیار شنیده اید که افراد را از خوردن خیار زیاد منع می کنند تا مبادا سردی کنند و دچار دل درد شوند یا شنیده اید که از خوردن دو غذای سرد هم زمان با هم مانند ماهی و ماست، بر حذر می دارند زیرا امکان دارد حالشان را به هم بزند، این افراط در افراد سرد مزاج خود را سریع تر نشان می دهد.
شاید سئوال کنید که چگونه بتوانیم رژیم غذایی مناسب خود را تشخیص دهیم، جواب ساده است.
اصولاً افرادی که طبیعت خود را می شناسند در حالت سلامت باید غذاهایی را مصرف کنند که با مزاج آنها سازگار است یعنی مزاج غذا با مزاج بدن شان یکسان است البته اندکی افراط در این کار علایم تشدید کیفیت آن مزاج را ظاهر خواهد کرد.
در ادامه جدول مواد غذایی و نوع مزاج آنها آمده است. اطلاعات مربوط به مزاج خود را پیدا کنید و بدانید اگر مقدار بیشتر از معمول از غذای هم مزاج خود یا مخالف مزاج خود خوردید، لازم است که آن را با مصلح آن غذا مصرف نمائید.
مصلح غذاها موادی هستند که به ماده خوراکی اضافه می شوند تا شدت کیفیت مزاجی آنها را تعدیل کنند، و از اثرات نامطلوب احتمالی جلوگیری نمایند.
نکته در خور توجه آن است که در مقابل هر ماده غذایی چند مصلح نوشته شده است که شما می توانید یکی از آنها را انتخاب کنید.

مزاج های گرم و تر

دسته غذایی

نوع غذا

مصلح

لبنیات

شیر گوسفند تازه

عسل، گلاب

کره

عسل، شکر سرخ، ادویه قابضه

ماست چکیده

مغزگردو، آویشن، عسل، نعناع خشک، سبزی های معطر

انواع ریشه ها

انواع ترب

نمک، عسل، زیره خیسانده شده در سرکه

زردک

انیسون، ادویه گرم

سیب زمینی ترشی

دارچین، عسل، سکنجبین، سرکه و خردل، میخک

شلغم

فلفل، زیره، گلنگبین، سکنجبین، شکر سرخ، خردل، سرکه

هویج

انیسون، ادویه گرم

توت و بذرهای ملین

اقسام توت

سکنجبین ترش، گوارش کمونی ( زیره ای)

خاکشیر

کتیرا، عسل

صیفی ها

خربزه، طالبی، گرمک

آب انار ترش، سرکه

خیار چنبر

مصطکی، انیسون

انواع سبزی ها

تربچه

نمک، عسل، زیره خیسانده شده در سرکه

حبوبات

گندم

سرکه کهنه، شیرینی های طبیعی

اقسام لوبیا

دارچین، زنجبیل، خردل، زیره، نمک، روغنزیتون، آویشن، فلفل، پختن با گوشت حیوان جوان

میوه ها

انجیر تازه

سکنجبین، شربت ریواس، شربت بالنگ

انجیر خشک

گردو، آویشن، انیسون، بادام

انگور

تخم کرفس، غذاهای ترش، سکنجبین

خرما

آب انار، بادام، سکنجبین، خشخاش، گلاب، سرکه، کاهو

زرد آلو رسیده

عسل، انیسون، زنیان، مصطکی، زیره، روغن زیتون

سیب

دارچین، گلنگبین، غذاهای لطیف

قیسی

عسل، انیسون، زنیان، مصطکی، زیره

گلابی شیرین

عسل، دارچین، هل، رازیانه، مبای زنجبیل، کندر، زیره

گیلاس

مسهل هل و ملین ها

موز

نمک، مربای زنجبیل، عسل، سکنجبین بزوری معتدل

مویز

سکنجبین، خشخاش، عناب، آب میوه های ترش

گوشت ها

بو قلمون

گشنیز، سماق

گوساله

گشنیز، سماق، مرزه

گوسفند

گشنیز، سماق، مرزه

پاچه

گلپر، سرکه، مرزه، زنجبیل، دارچین

جگر سفید

شاه زیره، خیساندن در سرکه و سپس کباب نمودن، دارچین

جگر سیاه

ادویه گرم، نمک، دارچین، گشنیز، شاه زیره، سرکه، کباب نمودن

زبان

طبخ با سرکه و یاگشنیز خشک،زیره، خولنجان، مرزه

مغز

نمک، آویشن، دارچین، زیره، ترشی های طبیعی

غاز

آب انار، زیره، دارچین، فلفل، زنجبیل

سار

آب انار، آبغوره، سکنجبین ترش مزه، دارچین، هل

مرغ محلی

ادویه گرم، سکنجبین

میگو

سرکه، شربت انار، شاه زیره، نعناع

ادویه ها

گل گاوزبان

صندل سفید

مغزهای گیاهی

بادام درختی شیرین

مصطکی، عسل، ربوب ترش

تخم خربزه

بنفشه، عسل

تخم طالبی

بنفشه، عسل

کنجد

عسل

بادام زمینی

مصطکی، عسل

غذا های فراوری شده

ارده

سرکه، عسل

روغن بادام تلخ

عسل

روغن کنجد

عسل

شیره انگور

تخم ریحان، خشخاش

مزاج های گرم و خشک
دسته غذایی	نوع غذا	مصلح
لبنیات	پنیر کهنه	مغز گردو، آویشن، عسل، نعناع خشک، سبزی های معطر
ریشه ها	پیاز	شستن آن با آب و نمک، سرکه، آب انار، کاسنی
	چغندر	خردل، آبغوره، پختن با عدس، شربت بالنگ، سرکه
	سیر	پختن در آب و نمک، روغن بادام، کره، گشنیز، سکنجبین، انار ترش
	کلم قمری	آویشن، پونه، انیسون، دارچین
	موسیر	پختن آن در آب و نمک، روغن بادام، کره، سکنجبین
توت ها و بذرهای ملین	تخم ریحان	مرزنجوش
توت ها و بذرهای ملین	فرنجمشک	بنفشه، سکنجبین
صیفی ها	بادمجان	پختن با گوشت بره، روغن گاوی تازه، سرکه، زیره، گلپر، انار و دانه انار
صیفی ها	فلفل سبز	صمغ عربی، صندل، گلاب
سبزی ها	برگ چغندر	خردل، آبغوره، پختن با عدس، شربت بالنگ
	پونه	آرد بلوط، رب مورد، سرکه
	پیازچه	شستن آن با آب و نمک، سرکه، آب انار، کاسنی
	ترخون	عسل، کرفس

سبزی ها	تره	گشنیز، کاسنی تازه
	تره تیزک( شاهی )	کاسنی، خرفه، سرکه
	جعفری	سویق،بادرنجبویه، ترشی های طبیعی، کاسنی
	رازیانه	صندل، سکنجبین
	ریحان	نیلوفر
	سی سنبر (سرسم)	کتیرا
	شاهتره	کاسنی، هلیله زرد
	شبدر	کاسنی
	شنبلیله	سکنجبین، انیسون، کاسنی، برگ اسفناج، برگ خرفه
	شوید ( شبت )	آبلیمو، آبغوره، ترشی های طبیعی، سکنجبین ساده
	کرفس	انیسون
	اقسام کلم بستانی	سکنجبین، پختن با گوشت حیوان، روغن بادام، خردل
	کنگر آبی	عناب
	کنگر فرنگی	ادویه گرم، سرکه، روغن زیتون
	کنگر وحشی	سرکه، ترشی
	گزنه	آب میوه های سرد، زعفران

سبزی ها	مارچوبه	عسل، سرکه، سکنجبین
	مرزه	سرکه
	نعناع	کرفس
	والک	گشنیز، کاسنی تازه
حبوبات	جوی دوسر (چاودار)	کتیرا
	لپه	کتیرا
	نخود	خشخاش، زیره، شوید، سکنجبین ساده، گلنگبین
میوه ها	انبه	زنجبیل، نمک، مویز، شربت زرشک، روغن زیتون
	به	عسل، انیسون، مربا نمودن آن با عسل
	زیتون	مغز گردو، مغز بادام، سرکه، عسل، شیرینی های طبیعی
	نارگیل	عسل، میوه های ترش، لیمو، هندوانه
گوشت ها	آهو	سماق، گشنیز، مرزه، پختن با روغن بادام یا کنجد، سکنجبین
	اردک	پختن با سرکه، کرفس، پونه، نخود، شوید، تره، دارچین، سکنجبین
	بلدرچین	روغن کنجد، روغن بادام، آب انار، روغن زیتون
	گاو	دارچین، فلفل، زنجبیل، پیاز، سکنجبین، گلپر، سیر، تره تیزک، زیره

گوشت ها	گوزن	سرکه، آبغوره، روغن های گیاهی
	دل	آویشن، زیره، فلفل، گلپر، خواباندن در روغن کنجد و بعد کباب کردن
	شتر	جوشاندن با روغن زیتون، پختن با نمک و شوید، فلفل، سرکه، زیره
	شتر مرغ	سرکه، روغن
	قرقاول	سکنجبین
	گنجشک	آب انار، آبغوره، سکنجبین ترش، دارچین، هل
	کبوتر	پختن با آبغوره و سرکه، کاسنی، کرفس، سماق، شوید، تره، نخود
	کبک	ترشی های طبیعی، سکنجبین
	خروس	سرکه، آبغوره، روغن های گیاهی، ادویه گرم، سکنجبین
	تخم ماهی	زنجبیل، سکنجبین
	کباب	سماق، گشنیز، فلفل، سکنجبین، اطریفل
ادویه ها	آویشن	سرکه انگور
	افتیمون	زعفران، کتیرا، روغن بادام، صمغ عربی
	انیسون	رازیانه، سکنجبین
	اسپند	میوه های ترش، سکنجبین
	اسطوخدوس	سکنجبین

ادویه ها	بادرنجبویه	صمغ عربی، کندر
	برگ بو	کتیرا
	پونه	کتیرا
	تخم کافشه	انیسون، شیرینی های طبیعی
	چای سبز و سیاه	شیر بز، بادیان خطایی، مشک، دارچین، زنجبیل
	خردل	روغن بادام، کاسنی، سرکه
	دارچین	کتیرا، مصطکی
	رازیانه	صندل، سکنجبین
	رزماری	سکنجبین
	زرد چوبه	آب لیمو، آب بالنگ
	زعفران	انیسون، سکنجبین
	زنجبیل	عسل، روغن بادام
	زنیان	گشنیز، باقلا
	زیره	عسل، کتیرا
	سیاه دانه	در سرکه خیساندن، کتیرا
	فلفل	روغن گیاهی سرد، عسل

ادویه ها	کاکائو	زعفران، روغن پسته، گلاب
	گلپر	خیساندن در سرکه، بوئیدن کافور و یا گلاب، رازیانه، تخم خیارین
	میخک	صمغ عربی
	نمک	روغن بادام، آویشن، گوشت حیوان جوان فربه
	وانیل	زعفران، روغن پسته، گلاب
	هل	کتیرا
مغز های گیاهی	اقسام بزرک	گشنیز، سکنجبین، عسل
	بادام هندی	مصطکی، عسل، ربوب ترش،
	بادام درختی تلخ	عسل، خشخاش، بادام شیرین
	بادام کوهی	مصطکی، عسل
	بنه( پسته کوهی)	گلاب، رب ریواس، سکنجبین، ربوب ترش
	پسته	زردآلو، انار ترش، سرکه، سکنجبین، آلو
	تخم آفتابگردان	آبغوره، آب انار، سرکه
	چلغوزه	خشخاش، عسل, سکنجبین، میوه های ترش
	فندق	آب عسل، شکر سرخ، شربت به، سکنجبین
	گردو	انار ترش، سکنجبین، خشخاش، ترشی های طبیعی

غذاهای فراوری شده	روغن زیتون	مغزگردو، مغز بادام، سرکه، عسل، شیرینی های طبیعی
	شکر سرخ یا سفید	کاهو، به، بادام، شیر تازه دوشیده شده، ترشی های طبیعی
	شیره خرما	سرکه، بادام درختی، سکنجبین، ترشی های طبیعی
	عسل	آب انار ترش، آب لیمو، آب بالنگ، سرکه، گشنیز

مزاج های سرد و خشک
دسته غذایی	نوع غذا	مصلح
لبنیات	قراقروط	انواع فلفل، زیره، سیاه دانه
لبنیات	کشک	گلنگبین، سیر، نعناع خشک، پونه کوهی
توت ها و بذرهای ملین	بارهنگ	عسل، مصطکی
	تمشک	عسل
	شاه توت	عسل، آب انار، انار، اطریفل صغیر
سبزی ها	ترشک	شربت ها، رازیانه، شکر سرخ
	ریباس (ریواس)	شربت عود، انیسون، عسل
	گشنیز	سکنجبین، زرده تخم مرغ با فلفل و نمک، آب مرغ، دارچین
حبوبات	ارزن	عسل
	باقلا خشک	عسل، پوست کندن، جوشاندن در آب و ریختن آب آن پس از پختن، روغن بادام، پونه، مرزه، فلفل، دارچین، آویشن، زیره، گلپر
	برنج	خیساندن در آب و نمک، زعفران، زیره سیاه، شوید
	جو	رازیانه، شیرینی های طبیعی، انسیون، روغن های گیاهی
	ذرت	شیرینی های طبیعی، روغن های گیاهی
	عدس	مرزه، روغن بادام، سرکه، گلپر، پختن با گوشت حیوان جوان، روغن کنجد تازه، پونه، زعفران، روغن گاو
	ماش	خشخاش، زیره، شوید، سکنجبین ساده، گلنگبین
میوه ها	آلبالو	عسل
	ازگیل	انسیون، عسل، عود هندی
	انار ترش	عسل
	بالنگ	عسل، بنفشه، شربت انجیر، شربت خشخاش
	تمر هندی	کتیرا، خشخاش، عناب، بنفشه، لعاب به دانه
	زالزالک	انیسون، عسل، عود هندی
	زرشک	میخک، شکر سرخ و شیرینی های طبیعی
میوه ها	زغال اخته	عسل، گلنگبین
	سنجد	عسل، شکر سرخ
	غوره	گلنگبین، شربت خشخاش، انیسون
	کُنار	سکنجبین، گلنگبین، مصطکی
	گریپ فروت	عسل، گلنگبین
	لیمو عمانی	عسل، گلنگبین
	نارنج	عسل، گلنگبین
	ولیک	عسل، گلنگبین
گوشت ها	بز	نمک، فلفل، پیاز، دارچین، زیره، میخک، بادام، نارگیل، خرما
	قلوه	کباب با روغن زیتون، نمک، فلفل، دارچین، مصطکی، شاه زیره
	سیرابی	گلپر، سرکه، مرزه، زنجبیل، دارچین
ادویه	سماق	انیسون، مصطکی، طبخ با بادمجان
	قهوه	زعفران، گلاب، روغن پسته، زنجبیل
	نشاسته	کرفس، میخک، شیرینی های طبیعی
مغزهای گیاهی	بلوط خوراکی	سکنجبین، عسل
	شاه بلوط	سکنجبین، عسل
	شاه دانه	کتیرا، زرشک
غذاهای فراوری شده	سرکه	شیرینی های طبیعی، روغن بادام شیرین

	مزاج های سرد و تر
دسته غذایی		نوع غذا	مصلح
لبنیات		پنیر تازه	مغز کردو، آویشن، عسل، نعناع خشک، سبزی های معطر
		خامه	عسل
		دوغ و ماست	زنیان، نعناع، آویشن، سیر، کاکوتی، زیتون، سیاه دانه، پونه
		سر شیر	عسل
		شیر پاستوریزه	عسل، گلاب
ریشه ها		سیب زمینی	دارچین، زنجبیل، آویشن شیرازی
توت ها و بذر های ملین		اسفرزه	عسل، سکنجبین عنصلی
توت ها و بذر های ملین		توت فرنگی	عسل
صیفی ها		خیار بوته ای	نمک، رازیانه، زنیان، مویز، عسل، زیره، پوست کندن
		اقسام کدو	آب عسل، میخک، زیره، نعناع، نمک، روغن زیتون، فلفل، خردل، آبغوره
		گوجه فرنگی	روغن زیتون
		هندوانه	پوست هندوانه، عسل، گلنگبین
سبزی ها		اسفناج	پختن با روغن بادام، روغن گاوی تازه، دارچین، فلفل
		بامیه	ادویه های گرم
		خُرفه	کرفس، نعناع، مصطکی
		قارچ خوراکی	خردل، پختن با نمک و شوید، روغن کنجد و زیتون، پونه، آویشن، فلفل، زنجبیل، زیره
		کاسنی	شکر سرخ، شربیت بنفشه، سکنجبین، دارچین، هل
		کاهو	نعناع، کرفس، زیره، مصطکی، سکنجبین، هلیله
		لوبیا سبز	دارچین، زنجبیل، خردل، زیره، نمک، روغن زیتون، آویشن، فلفل، طبخ با گوشت حیوان جوان
حبوبات		باقلا تازه	عسل، پوست کندن، جوشاندن در آب و ریختن آب آن پس از پختن، روغن بادام، پونه، مرزه، فلفل، دارچین، آویشن، زیره، گلپر
حبوبات		نخود سبز	آویشن، دارپین، زنجبیل، فلفل سیاه
میوه ها		آلو و آلوچه	عناب، گلنگبین، کندر، عسل، زنیان، زیره، روغن زیتون
		انار شیرین	زنجبیل پرورده، انار ترش
		پرتقال	عسل، گلنگبین
		دارابی	عسل، گلنگبین
		شفتالو	عسل، مربای زنجبیل
		شلیل	عسل، گلنگبین، انیسون، زنیان، مصطکی، روغن زیتون
		کیوی	عسل، گلنگبین
		لیمو شیرین	عسل، گلنگبین
		نارنگی	عسل، گلنگبین
		هلو	عسل، مربای زنجبیل
		آناناس	آب انار، آب لیمو، عسل
گوشت ها		انواع ماهی	پختن با دنبه یا کنجد، زنجبیل، آویشن، عسل، گلنگبین، ادویه گرم
مغز های گیاهی		به دانه	رازیانه، عسل
		تخم کدو	عسل، گلنگبین
		تخم هندوانه	عسل، گلنگبین
		خشخاش	عسل، مصطکی

تذکر: مصرف چای سبز و سیاه، کیوی، گوجه فرنگی، شیر پاستوریزه، شکر سفید، تخم آفتابگردان و تخم هندوانه مورد تایید نمی باشند و توصیه می گردد از مصرف آنها خودداری نمایید. اگر هم افرادی علی رغم توصیه مذکور مایل به مصرف این مواد هستند، می توانند حداقل همراه با مصلحات مربوطه آنها را میل کنند تا با مشکل کمتری روبرو شوند.