چه فصلی از سال حجامت کنیم؟
حجت‌الاسلام شهریار شریفی، عضو موسسه تحقیقات حجامت ایران در مورد حجامت می گوید:
«حجامت به روشی از خونگیری اطلاق می‌شود که جهت درمان برخی از بیماری‌ها بکار می‌رود و دارای سابقه تاریخی هفت هزار ساله است.
حجامت سنت موکد رسول خدا و امامان بوده که خود و خانواده‌هایشان به انجام این عمل اهتمام می‌ورزیدند.
حجامت در زمانی باید انجام شود که علائم غلبه خون ظاهر می‌شود. سنگینی سر و درد آن، خارش صورت و پیشانی، تاری چشم، احساس وجود خون در دهان، تورم لثه، خواب زیاد، سرخی در سر و صورت و گردن و... از جمله مواردیست که نشان‌دهنده نیاز بدن به حجامت است.
امام رضا علیه السلام فرموده اند: فصل بهار روح زمان‌هاست و در این فصل خون به هیجان در می‌آید و از حجامت در این زمان از سال باید استفاده شود.
به فردی که در سلامت کامل است و بیماری خاصی ندارد، توصیه می‌شود که یک بار در فصل بهار و یک بار در فصل پاییز حجامت کند. انجام این عمل در فصل تابستان و زمستان نیز مطلوب است.
زمانی که فرد بیمار باشد با در نظر گرفتن کم خونی، قوای بدن و... براساس زمانبندی معینی انجام می‌شود.
روز هفتم و چهاردم حزیران مصادف با اواخر خردادماه بهترین روزهای حجامت هستند و انجام آن در این روز، دارای فواید معنوی و جسمی فراوانی است.
محدوده سنی حجامت از از بدو تولد تا آخر عمر است. حجامت برای مادرانی که وارد ماه پنجم بارداری می‌شوند مفید است؛ چرا که در افزایش قد، مقاومت بدن کودک و مادر و در جلوگیری از زردی کودک اثرگذار خواهد بود.
حجامت در درمان نسبی و یا کامل سردردهای عصبی و میگرن، تقویت بینایی چشم، فشارخون و رفع غلظت خون، چربی، قند و اوره خون، بیماری‌های پوستی و خارش بدن، آبله مرغان، نقرس، سکته قلبی و مغزی، افزایش قدرت ایمنی بدن، آرتروز و رماتیسم، آسم، سرفه و تنگی نفس، سوء هاضمه و ورم معده، کنترل بیماری‌های اعصاب و روان، دیسک کمر و کمردرد، لکنت زبان، برخی از انواع سرطان، سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا، زردی نوزادان، ضعف و ناتوانی جسمی، عفونت لوزه و ... تاثیرگذار است.
برخی داروهای شیمیایی دارای عوارض و صدمات جانبی هستند و ممکن است به طور موقت دردهای بدن را آرام کنند، اما به سایر بافت‌ها و ارگان‌ها لطمه وارد می‌سازند.
در مقابل حجامت هیچ آسیبی به بافت‌های بدن وارد نمی‌کند و علاوه بر اینکه در برخی موارد به صورت ریشه‌ای بیماری مورد نظر را کنترل و درمان می‌کند، بر سایر بیماری‌های فرد نیز اثرات مثبت خواهد داشت.»
یوسف اصغری ، کارشناس سطح عالی حوزه و پژوهشگر نیز در این باره اظهار می دارد:
«حجامت از لفظ حجم گرفته شده است، یعنی ایجاد حجم و بحث خون گیری هم به صورت عارضی بر آن تحمیل می‌شود، چون بیشتر حالتی است که حجم در ناحیه‌ای ایجاد می‌شود و از این جهت، حجامت یک حالت انقباض و انبساط در عضلات ایجاد می‌کند.
قبل و بعد از هر گونه خونگیری بهتر است انار مصرف شود. همچنین، می‌توان از سرکه و کاسنی که خنک کننده بدن است استفاده کرد.
افراد گرم و تَر، باید قبل از حجامت غذاهای با طبع خنک مصرف کنند تا کمی از هیجانات خون آنها کاهش پیدا کند.
برای انجام حجامت شنبه، یکشنبه، سه شنبه و پنج شنبه مفید است؛ دوشنبه انجام دادن آن بهتر است؛ چهارشنبه انجام ندادن آن بهتر است و منبع روایی دارد. همچنین، جمعه ممنوع است به خصوص ظهر جمعه.»
دکتر مجید انوشیروانی، متخصص و پژوهشگر طب سنتی ایران با بیان اینکه یکی از عمده‌ترین اشتباهات در حجامت، رعایت نکردن قوانین طبی و اصول درمانی پیش از حجامت است، می گوید:
«حجامت بدون توجه به مزاج شخصی، سن، جنس و توان فرد متقاضی زیانبار است.
همچنین فصل، روز و ساعت حجامت نیز در نحوه تاثیر حجامت بسیار موثر است، به طوری که بی‌توجهی به آن می‌تواند بیماری فرد را تشدید کند.
ابتدای فصول بهار و پاییز، بهترین زمان حجامت پیشگیرانه برای حفظ سلامتی محسوب می‌شوند.
در میان ایام ماه قمری نیز روزهای شانزدهم و هفدهم ماه قمری مناسب‌ترین روزها برای حجامت هستند.
حجامت در غیر زمان خود یعنی 16 و 17 ماه قمری، در خارج کردن اخلاط غلیظ و فشرده موثر نیست و حتی می‌تواند بیماری‌های سوداوی و غلظت خون را تشدید کند.
بهتر است حجامت در ساعاتی از روز که هوا معتدل است، مانند ابتدای روز انجام گیرد و در ساعات بسیار گرم روز و ساعات سرد شب نباید این کار انجام شود.
حجامت در هوای بسیار گرم یا بسیار سرد عارضه ایجاد می‌کند و علاوه بر ناکارآمد بودن در دفع مواد زائد، می‌تواند موجب ضعف بیمار به خصوص در سنین میانسالی و کودکی می‌شود.
حجامت کردن چند قسمت از بدن به طور هم زمان، متعارف نیست و ممکن است سبب ضعف قلب و کبد و معده، کم خونی و تشدید بیماری ها شود.
حجامت کردن در حمام اصلا توصیه نشده است. برخی به دلیل عقاید سنتی تصور می کنند بهتر است در حمام حجامت را انجام دهند، اما این کار نه تنها در متون معتبر طب سنتی توصیه نشده، بلکه حتی تا 24 ساعت پس از حجامت نیز استحمام را ممنوع دانسته اند.»
دکتر بهارلویی، عضو انجمن حجامت ایران درباره روزهای ویژه حجامت در ایران معتقد است:
«بر اساس روایات و سنت اهل بیت علیهم السلام، بهترین زمان برای حجامت زمانی است که حدود 84 روز از زمان آغاز بهار گذشته باشد، در این زمان است که فرد به راحتی می تواند برای حجامت اقدام کند.
اگر روزها را درست محاسبه کنیم، زمان دقیق برای حجامت در روزهای 30 خرداد و 6 تیر است.
با انجام حجامت خون های کثیف بدن را دفع می کنیم و خون تازه دوباره جایگزین خون کثیف می‌شود. این کار موجب افزایش اکسیژن رسانی به بافت‌های خون و عضلات بدن می‌شود و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن خواهد شد.
از سن دو سالگی تا 60 سالگی می توان این کار را انجام داد، اما نظر بسیاری از متخصصان طب سنتی در این زمینه با یکدیگر متفاوت است.
شناخت مزاج و طبع افراد برای حجامت ضروری است. افرادی که مزاج سرد دارند، نباید به تعداد زیاد حجامت را انجام دهند، در حالی که افراد دارای مزاج گرم و تر، به راحتی می توانند برای حجامت اقدام کنند.
حجامت بایستی در مراکز معتبر و با کد بهداشتی انجام شود. این مراکز برای حجامت باید از لیوان و تیغ یک بار مصرف استفاده کنند و در صورت مشاهده عملی غیر از موارد ذکر شده از انجام حجامت در این مراکز خودداری کنید.
حجامت ربشه چندین هزار ساله دارد. این امر بدان معناست که نیاکان ما از این طب برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌کردند. بنابراین نمی‌توانیم آن را نادیده بگیریم.»
