بررسی دلایل و علائم رشد زیاد باکتری های روده کوچک (SIBO)
بیماری SIBO که مخفف عبارت Small intestinal bacterial overgrowth است به معنای رشد زیاد باکتری های روده کوچک می‌باشد. همانطور که ذکر شد، این بیماری بیشتر در زنان، افراد مسن و کسانی که دارای مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر هستند، رخ می‌دهد. ما در این مقاله به علائم، عوامل خطرساز و عوارض بیماری سیبو پرداخته و بهترین رژیم غذایی برای رفع علائم را نیز در اختیارتان قرار خواهیم داد.
علائم رشد زیاد باکتری های روده کوچک
علائم و نشانه‌های بیماری سیبو شبیه به سایر اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر و عدم تحمل لاکتوز است. به گزارش مجله پزشکی آسان طب علائم میتوانند از ناراحتی معده تا اسهال مزمن، کاهش وزن و کاهش توانایی جذب مواد مغذی از مواد غذایی متفاوت باشند. بیماری SIBO به طور مستقیم بر روی روده تاثیر گذاشته و باعث مشکلات گوارشی نگران کننده‌ای می‌شود. علائم این وضعیت شامل موارد زیر می‌گردند:
- دل درد
- نفخ
- اسهال
- یبوست
- حالت تهوع
- کاهش ناخواسته و غیرطبیعی وزن
دلایل ایجاد بیماری سیبو
زمانی که باکتری‌ها از یک بخش دستگاه گوارش به روده کوچک حرکت کنند یا باکتری‌های طبیعی در روده بیش از حد زیاد شوند، رشد زیاد باکتری های روده کوچک رخ خواهد داد. افراد ممکن است بیماری سیبو را از تاثیر عوامل زیر تجربه کنند:
- حرکت آهسته و غیرطبیعی دستگاه گوارش
- سطح پایین اسید معده
- اختلالات فیزیکی روده کوچک
- سیستم ایمنی ضعیف
عوامل خطرساز مرتبط با بیماری SIBO
افرادی که دارای شرایط خاص پزشکی هستند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. پزشکان عوامل خطرساز زیر را برای بیماری سیبو در نظر گرفته‌اند:
- سیروز
- بیماری کرون
- بیماری سلیاک
- کم کاری تیروئید
- ایدز
- دیابت
- سندرم روده تحریک پذیر
- اسکلرودرمی
- فیبرومیالژیا
سایر عوامل خطرساز برای این بیماری عبارتند از:
- سن بالا
- زن بودن
- استفاده طولانی مدت از مهار کننده‌های پروتون پمپ؛ داروهایی هستند که موجب کاهش تولید اسید معده می‌شوند
- جراحی قبلی روده
- تکمیل کردن مصرف دوره‌ای از آنتی بیوتیک‌ها به تازگی
- مصرف الکل
چند دستورالعمل رژیم غذایی وجود دارد که می‌تواند به کاهش علائم SIBO کمک کند. باکتری های روده از کربوهیدرات‌ها تغذیه میکنند، از این رو در رژیم غذایی SIBO برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها، مصرف کربوهیدرات‌ها محدود می‌شود. افراد مبتلا به این بیماری معمولا از غذاهای حاوی کربوهیدرات کم یا فاقد کربوهیدرات استفاده میکنند. بهتر است بدانید که در برخی از محصولات لبنی، غلات، میوه‌ها و سبزیجات، کربوهیدرات‌های کوتاه مدت وجود دارد. رژیم غذایی مایعات نیز که پزشکان برای درمان بیماری‌های گوارشی شدید از آن استفاده میکنند، کمک کننده هستند. در این رژیم غذایی مواد مغذی راحت هضم شده و موجب می‌شود که بدن بیشتر آن‌ها را جذب نماید تا باکتری‌ها بتوانند اثر کنند، البته قبل از لنجام این رژیم غذایی حتما با پزشک مشورت نمایید. افرادی که به بیماری سیبو مبتلا هستند، میتوانند از یک پزشک یا متخصص تغذیه برای مدیریت علائم خود کمک بگیرند.
تشخیص این بیماری چگونه است؟
بیماری SIBO طیف گسترده‌ای از علائم غیراختصاصی را با شدت‌های مختلف ایجاد می‌کند و همین مسئله می‌تواند تشخیص آن را سخت‌تر نماید. برای تشخیص این بیماری، پزشک سوالاتی در مورد علائم و سابقه پزشکی از بیمار پرسیده و ممکن است یک آزمایش تنفس به بیمار توصیه نماید. آزمایش تنفسی تمرکز هیدروژن و متان را در نفس فرد اندازه‌گیری کرده و نتیجه آن شدت و محل رشد زیاد باکتری های روده کوچک را نشان می‌دهد. اگر نتایج آزمایش‌های تنفسی نامشخص باشد، پزشک ممکن است به نمونه برداری از خون، ادرار یا مایع روده برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی نیاز داشته باشد.
درمان رشد زیاد باکتری های روده کوچک
پزشکان با تجویز آنتی بیوتیک و توصیه تغییر رژیم غذایی، به درمان بیماری سیبو می‌پردازند. افرادی که به دلیل وجود این بیماری دچار سوء تغذیه و کاهش آب بدن می‌شوند، نیاز به مواد مغذی و مایعات دارند که پزشک ممکن است برای انجام این کار از روش تزریق داخل وریدی استفاده کند. آنتی بیوتیک‌های متنوعی برای درمان بیماری SIBO مورد استفاده قرار می‌گیرند. تغییرات رژیم غذایی نیز برای مدیریت این بیماری مفید هستند، اما شواهد کمی برای تایید نوع خاصی از رژیم غذایی وجود دارد و پزشکان هنوز به طور کامل نقش تغییرات رژیم غذایی در درمان بیماری سیبو را درک نمی‌کنند. افراد برای درمان هر گونه شرایط پزشکی مانند بیماری سلیاک یا دیابت که به تشدید بیماری SIBO کمک میکنند نیز اقدام خواهند کرد.
رشد زیاد باکتری های روده کوچک میتوانند تاثیرات منفی بر روی سلامت بدن داشته باشند. این وضعیت می‌تواند جذب چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها را دشوار کرده و منجر به کمبود ویتامین و گاز اضافی شود. سایر عوارضی که ممکن است فرد مبتلا به SIBO تجربه کند، به شرح ذیل است:
- سوراخ شدن روده
- سوء تغذیه
- کمبود آب
- درد مفصلی
- یبوست
- انسفالوپاتی کبدی یا کاهش عملکرد مغز به علت بیماری شدید کبد
روش‌های جلوگیری از بروز چنین وضعیتی
پیشگیری جزء حیاتی مدیریت بیماری سیبو به شمار می‌رود. افراد معمولا SIBO را به عنوان یک نتیجه از وضعیت پزشکی یا یک نقص فیزیکی در روده کوچک می‌پندارند. ریشه‌یابی و کنترل این بیماری باعث کاهش خطر ابتلا به آن در افراد می‌شود. تغییر در رژیم غذایی و شیوه زندگی ممکن است از بازگشت SIBO جلوگیری کند. خوردن مقدار زیادی از غذاهای گیاهی و جلوگیری از مواد غذایی بیش از حد فرآوری شده و شیرینی‌ها، باعث می‌شود که باکتری‌های خوب رشد کرده و از رشد بیش از حد باکتری‌های ناسالم جلوگیری شود. ورزش منظم نیز ممکن است به تنظیم عملکرد دستگاه گوارش بدن کمک کند.
چکیده مقاله رشد زیاد باکتری های روده کوچک
بیماری سیبو یک وضعیت پزشکی بوده که در آن رشد باکتری های روده کوچک به طور شگفت‌آوری بالا می‌رود. بیماری سیبو از عوارض بیماری‌های گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر، بیماری کرون و بیماری سلیاک به شمار رفته و هدف از درمان آن به تعادل رساندن تعداد باکتری های روده کوچک است. آنتی بیوتیک‌ها و برخی تغییرات در رژیم غذایی میتوانند این بیماری را درمان کنند. پزشکان هنوز تاثیر تغییرات رژیم غذایی در درمان این وضعیت را به طور کامل درک نکرده‌اند.
