مترونیدازول: ۱۲ نکته درباره کاربرد،مصرف و عوارض داروی مترونیدازول

باکتری‌های بی هوازی می‌توانند بیماری‌هایی را در شکم (پریتونیت باکتریایی)، کبد (آبسه‌ی کبد) و لگن (آبسه‌ی تخمدان و لوله‌های فالوپ) ایجاد کنند. ژیاردیا لامبلیا و آمیب انگل‌های روده‌ای هستند که می‌توانند درد شکمی و اسهال را در افراد مبتلا ایجاد کنند. ترکومونیازیس نوعی انگل واژن است که باعث التهاب واژن (واژینیت) می‌شود. مترونیدازول به طور انتخابی برخی از عملکردهای درون سلول‌های باکتریایی و انگلی را مسدود می‌کند و به این ترتیب باعث مرگ آن‌ها می‌شود.

۱. مترونیدازول با کدام‌ نام‌های تجاری در دسترس است؟

* فلاگیل و فلاگیل ER نام‌های موجود برای مترونیدازول در ایالات متحده هستند.

* مترو آی‌وی، مترومیدول، پروتوستات و ساتریک برخی از نام‌های تجاری مترونیدازول هستند که در ایالات متحده متوقف شده‌اند.

مطلب مرتبط: قرص پلاویکس: ۷ نکته درباره کاربرد،مصرف و عوارض داروی کلوپیدوگرل

۲. آیا این دارو به عنوان یک داروی ژنریک در دسترس است؟

* بله

۳. آیا برای مصرف این دارو به نسخه‌ی پزشک نیاز است؟

* بله

۴. چرا مترونیدازول برای بیماران تجویز می‌شود؟

فلاگیل برای درمان عفونت‌های انگلی استفاده می‌شود از جمله عفونت‌های ژیاردیای روده‌ی کوچک، آبسه‌ی کبد آمیبی و دیسانتری آمیبی (عفونت کولون که باعث اسهال حاوی خون می‌شود)، واژینوز باکتریایی، عفونت‌های تریکوموناس واژن و ناقل‌های ترکوموناس (هر دو طرف رابطه‌ی جنسی) که علائم عفونت را ندارند.

* فلاگیل همچنین به تنهایی یا در ترکیب با سایر آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان آبسه‌ها در کبد، لگن، شکم و مغز ناشی از باکتری‌های بی هوازی استفاده می‌شود.

* فلاگیل در درمان عفونت کولون ناشی از یک باکتری به نام کلسترویدیوم دیفیسیل مورد استفاده قرار می‌گیرد. بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌هایی که به طور معمول استفاده می‌شوند می‌توانند نوع باکتری‌هایی را که در روده‌ی بزرگ زندگی می‌کنند، تغییر دهند. کلسترویدیوم دیفیسیل  نوعی باکتری بی هوازی است که وقتی انواع طبیعی باکتری در روده‌ی بزرگ توسط آنتی‌بیوتیک‌های رایج مهار می‌شوند، می‌توانند روده‌ی بزرگ را آلوده کنند. این روند منجر به التهاب کولون (کولیت سودوممبرانوس) همراه با اسهال شدید و درد شکمی می‌شود.

– فلاگیل همچنین در ترکیب با داروهای دیگر برای درمان هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori) که باعث زخم معده یا روده می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

– ژل موضعی فلاگیل برای درمان آکنه روزاسه استفاده می‌شود.

– ژل واژینال فلاگیل برای درمان واژینوز باکتریایی استفاده می‌شود.

مطلب مرتبط: آتنولول: ۸ نکته درباره کاربرد،مصرف و عوارض قرص آتنولول

۵. عوارض مترونیدازول چیست؟

فلاگیل یک آنتی‌بیوتیک مفید است و در صورتی که به درستی مصرف شود، بدن آن را به خوبی تحمل می‌کند.

عوارض جانبی شایع و جزئی این دارو عبارتند از:

– حالت تهوع

– سردرد

– از دست دادن اشتها

– حس کردن طعم فلز در دهان

– راش پوستی که به ندرت رخ می‌دهد

– گرفتگی شکم

– استفراغ

– اسهال

– خشک شدن دهان

– تیره شدن ادرار

– کاهش وزن (بی اشتهایی عصبی)

– گیجی

– یبوست

– برفک زدن زبان

– راش

– گرفتگی بینی

– گرگرفتگی

– خشکی واژن

عوارض جانبی ناراحت‌کننده که ممکن است به مرور جدی شوند:

– بیماری مغزی

– تب

– زخم شدن دهان

– درد در هنگام ادرار کردن

– احساس گز گز یا سوزن سوزن شدن که ممکن است دائمی ‌شود

– سيستيت یا التهاب مثانه

– احساس درد یا فشار در لگن

– کاهش میل جنسی

– پروستیت

– استوماتیت

– گلوسیت یا التهاب زبان

عوارض جانبی جدی فلاگیل به ندرت رخ می‌دهد و اگر این علائم ظاهر شوند، مصرف دارو باید متوقف شود:

– تشنج

– آسیب دیدن عصب‌ها که باعث بیحسی و سوزن سوزن شدن دست و پاها می‌شود

– نوروپاتی محیطی

– انسفالوپاتی

– مننژیت آسپتیک یا ویروسی

– سرطان کولون یا روده‌ی بزرگ در افراد مبتلا به بیماری کرون

مطلب مرتبط: گاباپنتین: ۲۲ نکته درباره کاربرد،مصرف و عوارض قرص گاباپنتین

۶. دوز مترونیدازول چه‌قدر است و چگونه می‌توانیم آن را مصرف کنیم؟

– مترونیدازول را می‌توانید به صورت خوراکی با یا بدون غذا مصرف کنید.

– در بیمارستان، مترونیدازول را می‌توان به صورت تزریق داخل وریدی برای عفونت‌های جدی دریافت کرد.

– کبد عمدتا مسئول حذف مترونیدازول از بدن است و ممکن است لازم باشد دوز آن در بیماران مبتلا به بیماری کبد و عملکرد غیرطبیعی کبد کاهش داده شود.

مترونیدازول بسته به نوع بیماری با دوزهای متفاوتی مصرف می‌شود. برخی از نمونه‌های دوز مصرفی این دارو عبارتند از:

– دیسانتری آمیبی: ۷۵۰ میلی‌گرم خوراکی ۳ بار در روز به مدت ۵ تا ۱۰ روز

– آبسه‌ی کبدی آمیبی: ۵۰۰-۷۵۰ میلی‌گرم خوراکی سه بار در روز به مدت ۵-۱۰ روز

– عفونت‌های بی هوازی: ۵/۷ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن به صورت خوراکی یا تزریقی هر ۶ ساعت به مدت ۷ تا ۱۰ روز. مقدار مصرف نباید بیش از ۴ گرم در روز باشد.

– واژینوز باکتریایی: ۷۵۰ میلی‌گرم (قرص‌های دیر بازشوند) یک بار در روز به مدت ۷ روز یا ۵۰۰ میلی‌گرم دوبار در روز به مدت ۷ روز یا یک دوز واحد ۲ گرمی یا یک اپلیکاتور پر از ژل ۰.۷۵ درصد واژینال یک بار یا دو بار در روز به مدت ۵ روز.

– عفونت انتروکولیت با غشای کاذب: ۲۵۰-۵۰۰ میلی‌گرم خوراکی ۴ بار در روز یا ۵۰۰-۷۵۰ خوراکی ۳ بار در روز

– ژزیاردیا: ۲۵۰ میلی‌گرم خوراکی سه بار در روز به مدت ۵ روز

– هلیکوباکتر پیلوری: ۸۰۰-۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز به صورت خوراکی به مدت چند روز در ترکیب با داروهای دیگر.

– بیماری التهابی لگن (PID): ۵۰۰ میلی‌گرم خوراکی دو بار در روز به مدت ۱۴ روز در ترکیب با سایر داروها.

–تریکومونیازیس: یک دوز ۲ گرمی یا دو دوز ۱ گرمی در روز

– آکنه روزاسه: ژل موضعی ۰.۷۵-۱٪ یک بار در روز

مطلب مرتبط: شربت و قرص سفیکسیم: ۱۰ مهمترین فواید و عوارض سفکسیم برای سلامتی

۷. تداخل دارویی

– از مصرف الکل باید پرهیز کنید زیرا مصرف مترونیدازول و الکل با هم می‌توانند حالت تهوع، استفراغ، گرفتگی، گرگرفتگی و سردرد ایجاد کنند.

– مترونیدازول می‌تواند اثرات رقیق‌کنندگی وارفارین (کومادین، جانتوون) را افزایش دهد و احتمالا با کاهش تجزیه‌ی وارفارین ریسک خونریزی را پایین می‌آورد.

– سایمتیدین (تاگامت) سطح مترونیدازول را در خون افزایش می‌دهد در حالی که کلستیرامین (کوئستران، کوئستران لایت) با کاهش جذب مترونیدازول سطح آن را در خون کاهش می‌دهد.

– مترونیدازول نباید با آمپرناویر برای درمان ویروس نقص ایمنی انسانی (عفونت اچ‌آی‌وی) ترکیب شود زیرا آمپرناویر حاوی پروپیلن گلیکول است.

– مترونیدازول تجزیه‌ی پروپیلن گلیکول را در کبد مهار می‌کند و به این ترتیب سبب انباشت پروپیلن گلیکول در خون می‌شود. انباشت پروپیلن گلیکول می‌تواند باعث بروز تشنج، افزایش ضربان قلب و نارسایی کلیه شود.

– مترونیدازول سطح کاربامازپین (تگرتول، تگرتول XR، اکوئترو، کرباترول)، لیتیوم (اسکالیت، لیتوبید) و سیکلوسپورین را طریق یک مکانیسم ناشناخته افزایش می‌دهد. اگر این داروها همراه با مترونیدازول مصرف شود، ممکن است واکنش‌های شدیدی رخ دهد.

مطلب مرتبط:قرص لوراتادین: ۱۱ نکته درباره کاربرد،مصرف و عوارض لوراتادین

۸. آیا این دارو در دوران بارداری یا شیردهی قابل مصرف است؟

– مترونیدازول در دوران بارداری به علت اثرات جانبی بالقوه‌ای که روی جنین دارد،‌ مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

– مترونیدازول وارد شیر مادر می‌شود. بنابراین زنانی که با شیر خودشان فرزندشان را تغذیه می‌کنند، به دلیل عوارض جانبی بالقوه‌ی مترونیدازول روی جنین نباید آن را استفاده کنند.

مطلب مرتبط: کوئتیاپین: ۹ نکته درباره کاربرد،مصرف و عوارض داروی کوتیاپین

۹. چه نکات دیگری است که باید در مورد فلاگیل (مترونیدازول) بدانیم؟

چه اشکالی از داروی فلاگیل (مترونیدازول) در دسترس هستند؟

– قرص: ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی‌گرمی.

– قرص‌های دیر بازشونده: ۷۵۰ میلی‌گرمی.

– کپسول: ۳۷۵ میلی‌گرمی.

– به صورت کرم: ۰.۷۵٪ و ۱٪.

– به صورت لوسیون: ۰.۷۵٪.

– به صورت ژل: ۰.۷۵٪ و ۱٪.

– برای تزریق: ۵ میلی‌گرم بر میلی‌لیتر

مطلب مرتبط: فوروزماید: ۱۶ نکته درباره کاربرد،مصرف و عوارض داروی فوروزماید

۱۰. فلاگیل (مترونیدازول) را چگونه باید نگهداری کنیم؟

– مترونیدازول باید در دمای اتاق و دور از نور ذخیره شود.

۱۱. چه زمانی مترونیدازول توسط FDA تایید شد؟

FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) قرص مترونیدازول را در جولای ۱۹۶۳ تایید کرد.

۱۲. خلاصه نکات مهم

مترونیدازول (فلاگیل، فلاگیل ER) نوعی داروی آنتی‌بیوتیک تجویزی هستند که برای درمان انواع عفونت‌های انگلی و باکتریایی واژن، دستگاه تولید مثل، پوست، حفره‌ی داخل شکمی، خون، استخوان، مفصل، سیستم عصبی و قلب به کار می‌رود. مثلا:

– ژیاردیا

– واژینوز باکتریایی

– بیماری التهابی لگن (PID)

– انتروکولیت با غشای کاذب

– هلیکوباکتر پیلوری

– STDها (تریکوموناس)

– آکنه روزاسه

– پریتونیت یا التهاب صفاق

– اندومتریوسیس

– اندومتریت

– آبسه‌ی لوله‌ای – تخمدانی

– سپتیسمی یا گندخونی باکتریایی

– مننژیت

– آبسه‌ی مغز

– پنومونی

– آبسه‌ی شش

– اندوکاردیت یا التهاب درون‌شامه‌ی قلب

تحقیقات نشان داده‌اند که فلاگیل باعث ایجاد سرطان در موش‌ها می‌شود. بنابراین این دارو را فقط در صورت تجویز پزشک‌تان مصرف کنید. این دارو یک داروی ضد باکتری است و احتمال رخ دادن مقاومت آنتی‌بیوتیکی در مورد آن وجود دارد. متخصص مراقبت‌های بهداشتی فقط در صورتی که عفونت اثبات شده یا تصور بر این است که به احمال خیلی زیاد در اثر باکتری رخ داده، باید آن را جهت درمان تجویز کند.

عوارض جانبی رایج فلاگیل عبارتند از از دست دادن اشتها، سردرد و حالت تهوع. عوارض جانبی جدی عبارتند از: انسفالوپاتی، تشنج و مننژیت آسپتیک (ویروسی). شما می‌توانید مترونیدازول را با یا بدون غذا مصرف کنید. در هنگام مصرف این دارو از نوشیدن الکل پرهیز کنید زیرا این ترکیب باعث بروز تهوع، استفراغ، سردرد، گرگرفتگی و گرفتگی می‌شود.

فلاگیل برای بزرگسالان به صورت قرص‌های ۲۵۰ میلی‌گرمی، ۵۰۰ میلی‌گرمی و ۷۵۰ میلی‌گرمی در دسترس است. دوز این دارو برای کودکان به عنوان قرص‌های ۳۵ تا ۵۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن در هر ۲۴ ساعت در دسترس است. تجویز دوز برای هر بیمار به شدت عفونت ناشی از انگل یا باکتری‌ها و سایر اختلالات و بیماری‌های او، خصوصا اگر شدید باشد، بستگی دارد. چندین تداخل دارویی با فلاگیل وجود دارد. برای مثال، مصرف داروهایی مانند وارفارین (کووآمدین، جانتوون)، سایمتیدین (تاگامت)، کلستیرامینین (کوئرستین، کوئرستین لایت)، آمپرناویر، لیتیوم (اسکالیت، لیتوبید) و سیکلوسپورین با این دارو تداخل ایجاد می‌کند. این دارو ممکن است باعث افزایش ضربان قلب شود که می‌تواند منجر به تشنج شود. در صورتی که در مورد فلاگیل سوالی دارید از پزشک، داروساز یا سایر متخصصان در این زمینه بپرسید.

مترونیدازول به صورت کپسول (۳۷۵ میلی‌گرمی)، کرم (۰.۷۵٪ و ۱ میلی‌گرم)، لوسیون (۰.۷۵٪)، ژل (۰.۷۵٪ و ۱٪) و تزریق (۵ میلی‌گرم/ میلی‌لیتر) در دسترس است.

منبع: بازده