ترفندهایی برای تقویت قدرت مغز
دانشمندان علوم اعصاب در گذشته بر این باور بودند که توسعه مغز پس از تکامل در سال‌های اول زندگی متوقف می‌شود. اما در چند سال اخیر پژوهش‌ها ثابت کرده‌اند که مغز می‌تواند مسیر‌های عصبی جدیدی را تشکیل دهد (نوروپلاستیسیتی) و حتی در انسان بالغ هم سلول‌های عصبی تازه‌ای تشکیل شود (نوروجنسیس). همان طور که با تمرینات بدنسازی، عضلات بدن فرم جدیدی پیدا می‌کنند، مغز نیز با انجام فعالیت‌هایی تکامل پیدا کند.
دایره لغات خود را گسترش دهید
یادگیری لغات جدید، از طریق دیدن و شنیدن این لغات، باعث فعال شدن مسیر‌های بینایی، شنوایی و حافظه می‌شوند.
دایره لغات کوچک با ادراک و شناخت پایین کودکان رابطه دارد در حالی که دایره لغات گسترده یکی از نشانه‌های موفقیت تحصیلی دانش آموزان است.
روزی یک کلمه جدید یاد بگیرید و از این طریق به تمرین دادن مغزتان بپردازید. می‌توانید از اپلیکیشن‌ها و یا دوره‌های آنلاین برای این کار استفاده کنید.
یادتان باشد که استفاده از یک دفترچه یاداشت، نوشتن لغات جدید و دوره آن‌ها در روز‌های آینده می‌تواند در روند حفط لغات کمک زیادی به شما کند.
یک اثر هنری خلق کنید
در مقاله‌ای به نام «چگونه هنر می‌تواند مغز را تغییر دهد»، پژوهشی شرح داده شده که در آن شرکت‌کنندگان، یک دوره هنری ۱۰ هفته‌ای را گذراندند (جلسات دو ساعته، یک روز در هفته). محققان متوجه شدند درگیری افراد با هنر منجر به قوی‌تر شدن مسیر‌های عصبی می‌شود که روی دقت و تمرکز اثر می‌گذارند.
پس از همین امروز دست به کار شوید! خواه سفالگری باشد یا نقاشی و طراحی، فعالیتی هنری را انتخاب کنید که همزمان حرکات و ادراک شناختی شما را ترکیب کند. شرکت در کلاس‌های هنری حتی برای یک جلسه در هفته هم برای پرورش مغز کفایت می‌کند.
کتاب بخوانید
تحقیقی که به مدت ۱۹ روز متوالی در دانشگاه اِموری انجام شد، نشان داد که ارتباطات مغزی شرکت کنندگان با خواندن نوعی رمان یکسان، افزایش یافته بود. گرگوری برنز، محقق پروژه می‌گوید: «با این که این افراد در هنگام اسکن مغزی در حال خواندن رمان نبودند، اما افزایش ارتباط‌های مغزی آنان مشهود بود.» این افزایش ارتباط در مناطقی از مغز دیده شد که مسئول کنترل تحریک محیطی و سیستم‌های حرکتی بودند. در حقیقت با خواندن رمان، شخص خود را به جای شخصیت اصلی آن قرار می‌دهد و این توانایی قرار گرفتن به عنوان کسی دیگر در تخیلات، مهارتی مهم برای ایجاد ارتباط اجتماعی به شمار می‌رود. برای منفعت رساندن به مغزتان حتما لازم نیست از متن‌های سنگین فلسفی استفاده کنید، چندین رمان ساده هم می‌توانند این کار را برایتان انجام دهند.
با دست مخالفتان کار کنید
استفاده از دست مخالف برای انجام کار‌هایی ساده مانند مسواک زدن، کار با موبایل، ریختن چای در فنجان و از این قبیل کار‌ها نیز می‌تواند مسیر‌های عصبی جدیدی را در مغزتان ایجاد کند. در حقیقت این کار استحکام روابط بین نورون‌هایتان را افزایش می‌دهد. تحقیقات همچنین نشان داده که استفاده از دست غیر غالب روی کنترل احساسات نیز تاثیر بسزایی دارد.
قلم به دست شوید
در دنیای مدرن، افراد به نوشتن با استفاده از صفحه کلید معتاد شده‌اند. راحتی کار و عدم نیاز به قلم و کاغذ و غلط گیر باعث شده امروزه کیبورد به مهم‌ترین وسیله نوشتاری ما تبدیل شود. اما ظاهرا با کنار گذاشتن قلم مزایای زیادی را از دست می‌دهیم. بهتر است گاهی اوقات گوشی و لپ تاپ خود را کنار بگذارید و چیز‌هایی که باید بنویسید را با استفاده از قلم روی کاغذ بیاورید. نوشتن به این طریق باعث می‌شود سیستم غربالگری مغز فعال شود و تمرکز بیشتری در این هنگام داشته باشد.
ورزش کنید
فقط انجام تمرین‌های مغز نیست که می‌تواند به این عضو حیاتی کمک کند. در حقیقت اگر از دیگر اندام‌های خود استفاده نکنید ضرر زیادی متوجه مغزتان می‌شود. داشتن مقدار کمی فعالیت جسمانی برای مغز بسیار سودمند خواهد بود. حتما نیاز نیست خود را در باشگاه بدنسازی خسته کنید، حتی روزی ۱۵ دقیقه فعالیت جسمانی در منزل هم کافی است، به شرطی که به یک روتین روزانه تبدیل شود. تحقیقات ثابت کرده که ورزش می‌تواند از آسیب به سلول‌های قشر مغز جلوگیری کند و عملکرد‌های شناختی مغز را بهبود ببخشد. فراموش نکنید در کنار تمرین‌های هوازی، وزنه نیز بزنید. همچنین از تمرینات تعادلی غافل نشوید. برای مثال ایستادن روی یک پا نگه داشتن یک جسم روی سرتان را هر از گاهی امتحان کنید.
بازی کنید
یکی از بهترین روش‌ها برای تمرین دادن به مغزتان بازی کردن است. رو به رو شدن با چالش‌های مختلف به مغز کمک می‌کند مسیر‌های عصبی تازه‌ای تشکیل دهد. بازی‌های ذهنی مانند سودوکو، پانتومیم و انواع خاصی از بازی‌های ویدیویی قادرند مفزتان را تقویت کنند. فقط حواستان باشد به یک بازی خاص اعتیاد پیدا نکنید چرا که سلول‌های عصبی با ماهر شدن در یک کار، تنبل می‌شوند و به اندازه قبل برای حل مسائل به تکاپو نمی‌افتند پس هر از چند گاهی بازی‌ها را تغییر دهید تا همواره برایتان چالش برانگیز باشند.
مهارت جدیدی یاد بگیرید
آموختن مهارت جدید نه تنها سرگرم کننده و چالش برانگیز است، بلکه به تقویت ارتباط‌های مغزی نیز کمک می‌کند. همچنین تحقیقات ثابت کرده‌اند که یادگرفتن کاری جدید باعث تقویت حافظه در سالمندان هم می‌شود. ابتدا ببینید برای مسائل روزمره یادگرفتن چه مهارتی بیشتر برایتان سود دارد.
مثلا تعمیر اتومبیل یا تبحر داشتن در یک نرم افزار خاص. یاد گرفتن ساز نیز چنین فوایدی را برای مغز به همراه دارد.
اسکن‌های مغز نشان داده‌اند که موسیقیدانان از ارتباط‌های بیشتری در مغزشان بهره‌مند هستند. ترکیب حرکات دست با به کار انداختن بخش‌های شنوایی و دیداری در مغز می‌تواند منافع زیادی را برای این عضو به همراه داشته باشد.
سخن پایانی
ارتباط سلول‌های عصبی شما دائما در حال تغییر کردن هستند و این تغییرات می‌توانند منجر به کاهش یا افزایش ارتباطات شوند.
به یاد داشته باشید این تنها مغز شما نیست که بر رفتارتان تاثیرگذار است، بلکه روش زندگی شما نیز بر چگونگی عملکرد مغز تاثیر زیادی دارد. در هر سنی که باشید، قادرید عملکرد‌های مختلف این عضو حیاتی از قبیل حافظه و تمرکز را تقویت کنید. کافی است به این کار‌های ساده توجه کنید و آن‌ها را در برنامه روزمره زندگی خود بگنجانید.
