مشخصات افراد حسود

شخص حسود با حسادت خود و مشکلات فکری که برای خود ایجاد میکند زندگی را برای خود و خانواده خود تلخ میکند.

افراد حسود دلیل عقب ماندگی خود را در پیشرفت دیگران می دانند و فکر میکنند اگر آنها پیشرفت نمیکردند می توانستند موفق شوند.

افراد حسود به زندگی و کار شما ممکن است حسادت کنند.

افراد سود را از زندگی خود حذف کنید.

چگونه با شخص حسود برخورد کنیم ؟

چگونه افراد حسود را بشناسیم و از آنها دوری کنیم ؟

نشانه های حسد و افراد حسود

این صفت رذیله مانند تعداد زیادی از صفات دیگر گاه آشکار و صریح است و گاه مخفی ودر حال کمون، بهمین دلیل باید از آثاری که بزرگان علم اخلاق و روانکاوان برای آن ذکر کرده اند یا به تجربه دریافته ایم، آنرا در مراحل اولیه باید شناخت و قبل از آنکه در وجود انسان ریشه بدواند و مستحکم گردد به درمان آن پرداخت.

از جمله نشانه هایي که برای آن ذکر شده امور زیر است:

1- هنگامیکه میشنود نعمتی به دیگری رسیده است، غمگین و ناراحت میشود، هر چند آثاری از خود بروز ندهد.

2- گاه از این مرحله فراتر می‌رود و زبان به غیبت و عیبجویی می گشاید.

3- گاه از این هم فراتر می‌رود و به دشمنی و عداوت و کارشکنی برمی خیزد!

4- گاه تنها به بی اعتنایی و بی مهری و یا قطع رابطه از شخصی که مورد حسد او قرار گرفته قناعت میکند، سعی دارد وی را نبیند و سخنی از او نشنود و اگر سخنی در باره او بگویند سعی می‌کند با ورود در مطالب دیگر گوینده را از ادامه سخن بازدارد، یا اگر وادار به بیان مطلبی در باره او شود سعی میکند صفات برجسته وی را پنهان سازد و یا نسبت به آن سکوت کند.

هر یک از این امور می‌تواند نشانه اي از بروز رذیله حسد باشد.

در احادیثی که در منابع اهل عصمت:

برای ما نقل شده است اشارات روشنی به این معنی دیده می‌شود، از جمله در کلامی از امیرمؤمنان علی «ع» میخوانیم: «یکفیک من الحاسد انه یغتم فی وقت سرورک؛ برای شناخت حسود همین بس که او غمگین شود در حالی‌که تو شادمان هستی»

به عکس هنگامیکه زیانی به انسان برسد، شخص حسود خوشحال می‌شود، همان گونه که در آیه 50 سوره توبه می‌خوانیم: «آن تصبک حسنة تسؤهم و آن تصبک مصیبة یقولوا قد اخذنا امرنا من قبل و یتولوا و هم فرحون؛ هرگاه نیکی به تو رسد انها را ناراحت میکند و اگر مصیبتی به تو رسد می‌گویند: ما قبلا پیشبینی چنین مطلبی را می‌کردیم و تصمیم لازم را گرفتیم و باز میگردند در حالیکه خوشحالند»

آیات متعدد دیگری نیز اشاره بهمین گونه عکس العمل ها از سوی کافران حسود دارد از جمله آیه اي است که در آغاز بحث گذشت که کافران به مواهبی که از سوی خداوند به پیغمبر اکرم «ص» رسیده بود حسد می ورزیدند.

به گزارش تالاب در روایات اسلامی نیز اشارات مکرری بهمین مساله دیده میشود که حسودان همیشه از زوال نعمت محسود خوشحال می‌شوند و از موفقیت او ناراحت، از جمله در حدیثی از امیرمؤمنان علی «ع» می‌خوانیم: «الحاسد یفرح بالشرور و یغتم بالسرور؛ حسود از شرور و بدی ها خوشحال میشود و از سرور و خوشحالی دیگران غمگین می‌گردد»

سفینة البحار، ماده حسد «این احتمال در تفسیر روایت نیز داده شده که این مجازات برای حسود بس که او غمگین می‌شود در حالیکه تو شادمان هستی» .33- الغرر، 1474.

حسد ریشه و اساس تعداد زیادی از گناهان و آلودگی‌ هاي‌ اخلاقی است

 نشانه های حسد

1.ناراحتی از رسیدن نعمت به دیگری،بدون نشان دادن عکس العمل.
2.غیبت و عیب جویی.
3.دشمنی،عداوت و کارشکنی.
4.بی مهری یا قطع رابطه از شخص،و مخفی کردن صفات برجسته او به طوری‌كه حتی نمی‌خواهد سخنی از او بشنود.

حسادت، آتش شیطانی

بعضی افراد با شادی و پیشرفت اطرافیانشان خوشحال می ‌شوند و با اندوه و شکست آن ‌ها، غمگین؛ گویی که عضوی از یک پیکرند. اما هستند کسانی که برایشان مهم نیست بر سر دیگران چه می ‌آید؛ مثل تکه ‌هاي‌ زائد و غیر مفید یک پیکره که بودو نبودشان هیچ فرقی ندارد.

میخواهند همه ی خوبی ‌ها برای آن‌ ها باشد، دیگران همیشه ضرر کنند و هیچ‌ گاه موفق نباشند! به شادی و موفقیت دیگران حسادت می‌ کنند؛ هرگز در غم و شادی دیگران سهیم نمی‌ شوند؛ هرگز همراه دیگران لبخند نمی ‌زنند، همراه آن ‌ها گریه نمی ‌کنند و این هدیه تلخی است که خودشان، به خودشان داده‌اند.

این افراد که به نعمت ‌هایي که خدا به دیگران داده و به موفقیت ‌هایي که نصیب آنان شده، حسد می ‌برند، به انچه خدا از فضلش به بندگانش بخشیده، حسد می ‌وزند: «أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ»

 حسد را علمای اخلاق اینگونه تعریف کرده اند:

حسادت،تمنای سلب نعمت است از دیگری که به صلاح او باشد،یعنی حسود دوست دارد نعمت ها از طرف مقابل گرفته شود،خواه آن نعمت به حسود برسد! یا نرسد.حضرت امیرالمؤمنین علی«ع» دراین باره می فرماید:

«منشأ و ریشه رزایل حسادت است».البته یک حالتی هم نزدیک به حسادت وجوددارد، که پسندیده و مایه ترقّي و پیشرفت است،و آن حالت غبطه است.امام صادق«ع» می فرمایند: «به راستی مؤمن غبطه میخورد،ولی حسادت نمی ورزد اما منافق حسادت می ورزد و غبطه نمی‌خورد»

راستی میدانید اولین حسدی که از سوی انسان در روی زمین صورت گرفت چه زمانی بود؟ که بود؟برای چه بود؟ و نتیجه اش چه شد؟آری،اولین حسد،حسادت قابیل نسبت به برادرش هابیل بود،آن هم به جهت این که خداوند قربانی هابیل را پذیرفت ولی قربانی قابیل را نپذیرفت،و این موضوع برای قابیل انگیزه اي برای کشتن برادرش شد.

به این آیه شریفه توجه کنید: «و اتل نبأ ابنی آدم بالحقّ اذا قرّباً قرباناً…».«سوره مائده،آیه 27»دراین آیه کریمه داستان حسادت قابیل نسبت به هابیل بیان شده است.نوجوانان و جوانان عزیز در قرآن نمونه هایي از این قبیل ذکر شده است.مانند:داستان برادران یوسف،پسر نوح، هابیل و قابیل و داستان هاي‌ عبرت آموز دیگر.

حسد در آیات قرآن

حسد از جمله رذایل اخلاقی است که ریشه و اساس تعداد زیادی از گناهان و آلودگی‌ هاي‌ اخلاقی دیگر محسوب می ‌شود. از این رو آیات و روایات متعددی در نکوهش، انگیزه ‌ها و آثار زیانبار فردی و اجتماعی آن در منابع اسلامی وارد شده است.یكی از عمده‌ ترین عوامل تخریب و فساد در جهان، تخریب و فسادی است كه از ناحیه افراد حسود نشأت می‌ گیرد.

قرآن حسادت را عامل اولین قتلی كه در روی كره زمین رخ داده است، معرفی كرده و می ‌فرماید: «وَاتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبَا قُرْبَآنًا فَتُقُبِّلَ مِن أَحَدِهِمَا وَلَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الآخَرِ قَالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قَالَ إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللّهُ مِنَ الْمُتَّقِینَ» ؛ «و داستان دو پسر آدم رابه درستى بر ایشان بخوان هنگامى كه [هر یك ازآن دو] قربانیى پیش داشتند پس از یكى ازآن دو پذیرفته شد و از دیگرى پذیرفته نشد [قابیل] گفت ‏حتماً تو را خواهم كشت [هابیل] گفت‏ خدا فقط از تقوا پیشگان مى ‏پذیرد»

در زمان حضرت آدم «علیه السلام» مراسم قربانی وجود داشته و هابیل و قابیل، فرزندان آدم «علیه السلام» به دستور پدرشان، پرستش قربانی را انجام دادند؛ ولی فقط قربانی هابیل پذیرفته شد و برادر دیگر كه قربانی‌اش پذیرفته نشده بود، به شدت عصبانی شد و آتش حسادت به برادرش هابیل در دل او شعله كشید و سرانجام، وی را به قتل رساند.

بنابر آیات قرآن برادران حضرت یوسف «علیه السلام» نیز به خاطر حسادتی که به او داشتند، تصمیم به قتل او گرفتند ودر نهایت وی را به چاه انداختند: «قَالَ قَآئِلٌ مَّنْهُمْ لاَ تَقْتُلُواْ يُوسُفَ وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَةِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ السَّيَّارَةِ إِن كُنتُمْ فَاعِلِینَ»؛ «گوینده‏اى از میان آنان گفت ‏یوسف را مكشید اگر كارى مى ‏كنید وی را در نهان خانه چاه بیفكنید تا برخى از مسافران وی را برگیرند»

یهودیان نیز چون خودشان ایمان نداشتند، به مسلمانان حسادت می‌ کردند و می‌ خواستند آن ‌ها را نیز از ایمان برگردانند: «وَدَّ كَثِیرٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُم مِّن بَعْدِ إِیمَآنِكُمْ كُفَّارًا حَسَدًا مِّنْ عِندِ أَنفُسِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ»؛ «بسیارى از اهل كتاب پس از اینكه حق برایشان آشكار شد از روى حسدى كه در وجودشان بود آرزو مى‏ كردند كه شما را بعد از ایمانتان كافر گردانند.»

این در حالی است که از نظر قرآن، حسد بدترین و زشت‌ ترین صفات است و باید از شر شخص حسود به خدا پناه برد: «وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ»؛ «و از شر [هر] حسود آنگاه كه حسد ورزد.»

حسود، در واقع دشمن نظام آفرینش و مخالف مواهب و اکرام الهی نسبت به بندگان است و چنین امری با ایمان کامل، سازگار نیست. 

حسد بدترین و زشت‌ ترین صفات است و باید از شر شخص حسود به خدا پناه برد

 آثار حسد

الف: آثار اجتماعی

1.نابسامانی هاي‌ اجتماعی
حسود تمام یا بیشتر نیرو و انرژی بدنی و فکری خودرا صرف حسادت می‌کند، لذا اینکار منشأ نابسامانی هاي‌ اجتماعی است.قرآن مجید می فرماید:و کسانی که بعد از انها آمدند،میگویند: پروردگارا ما و برادرانمان راکه در ایمان به ما پیشی گرفتند بیامرز ودر دلهایمان کینه و حسدی نسبت به مؤمنان قرار مده…«سوره حشر،آیه 10»

2 -قتلها و جنایت ها: چنان که در داستان هابیل و قابیل ملاحظه کردید.3.از بین رفتن دوستی ها.4.عقب ماندگی اجتماعی؛اشخاص حسود و تنگ نظر می کوشند دیگران رابه عقب بکشند.

.هرج و مرج،پیامبر اکرم«ص» حسد رابه بیماری بزرگ امت ها تشبیه کرده و می فرمایند:«…در اثر اختلاف و نفاق و حسد نسبت به یک دیگر،سرانجام به ستم و ستم و سپس به هرج و مرج مبتلا میشوند».

ب: آثار معنوی حسد
1.نابود کننده ایمان، 2.آفت دین، 3.نابود کننده نیکی ها، 4.رسیدن به کفر و تفکرات کفر آمیز، 5.غیبت، 6. حسرت زیاد،«گناه زیاد»؛ 7.حجاب ضخیمی در برابر شناخت حقایق می افکند، 8.مانع رشد و تعالی ـ روحی فکری،معنوی خانوادگی و اجتماعی میگردد.

ج: آثار جسمانی حسد

افراد حسود طبق معمولً افرادی رنجور،حساس،عصبی،پرخاشگر و افسرده می باشند.دستگاه هاي‌ مختلف بدن تحت تأثیر این حالت روحی دچار بیماری میگردد.حضرت علی«ع» می فرماید:«شگفتا که حسودان از سلامتی خود غافل مانده اند».

د: آثار اخروی حسد

1.بدون حساب به جهنم میرود، 2.بدبختی و شقاوت دنیا و آخرت

حسد، ریشه تمامی رذایل

حسد، گناهی است که حالت تولیدی و زایش دیگر گناهان را دارد و تهمت، دروغگویی، نفاق، غیبت، اهانت، کتک زدن، قتل و نابودی دیگران و… به وسیله آن به ‌وجود می ‌آید.از این رو شاید بتوان آنرا «ام‌ الرذایل» یا مادر همه ی صفات بد دانست؛ همان‌ گونه ‌که امام علی«علیه السلام» فرموده است: «رَأْسُ الرَّذَائِلِ الْحَسَدُ؛ ریشه تمامی رذیلت ‌ها [و صفات ناپسند] حسادت است.»

رسول‌ خدا«صلی الله و علیه وآله» نیز درباره خطر این صفت چنین هشدار داده است: «اَخْوَفُ مَا اَخَافُ عَلَي اُمَّتِي اَنْ يَکْثُرَ لَهُمُ الْمَالُ فَيَتَحَاسَدُونَ وَ يَقْتَتِلُونَ؛ بدترین چیزی که بر امتم ترس دارم، این است که مال آن‌ ها فراوان شود؛ پس بر هم دیگر حسودی کنند و به جنگ و قتال بپردازند.»

حسد و از بین رفتن ایمان

در سخنی از امام على «علیه السلام» آمده است: «وَلا تُحاسِدوا؛ فَإِنَّ الْحَسَدَ يَأْكُلُ الإیْمانَ كَمَا تَأْكُلُ النّارُ الْحَطَبَ؛ هرگز حسادت نورزید؛ زیرا حسد، ایمان را مى ‌خورد چنان كه آتش، هیزم را نابود مى ‌كند.»

منافات ایمان و حسد، تا آن جاست كه حسد رابه آتشى تشبیه كرده‌اند كه ایمان را از بین مى ‌برد؛ چنان كه در حدیثى دیگر، حسد به گیاهى تلخ تشبیه شده كه عسل ایمان را فاسد مى ‌سازد.

هم‌ چنین نقل شده است كه در یك فرد، ایمان و حسد باهم جمع نمى ‌شوند و مومن هیچ ‌گاه حسود نیست. حسد باعث مى ‌شود كه ایمان در قلب حسود، همانند حل شدن نمك در آب ذوب شود و از بین برود. 

آثار جسمانی حسد

افراد حسود طبق معمولً افرادی رنجور،حساس،عصبی،پرخاشگر و افسرده می باشند.دستگاه هاي‌ مختلف بدن تحت تأثیر این حالت روحی دچار بیماری می‌گردد.حضرت علی«ع» می فرماید:«شگفتا که حسودان از سلامتی خود غافل مانده اند».

حسد و عدم پیشرفت و نا امنی

در هر جامعه اگر قدرت در دست شایستگان باشد، آن جامعه رو به تكامل مى‌ رود؛ ولى اگر حسادت در آن جامعه راه یابد، حسودان نمی‌ گذارند افراد شایسته، مطرح شده و پیشرفت كنند.

در نتیجه جامعه در دست یك گروه حسود بى ‌لیاقت قرار خواهد گرفت. از سوى دیگر، همین افراد حسود، در مقام حكومتى، میان خود به حسادت مشغول شده، از خدمت به جامعه باز مى ‌مانند؛ چرا كه همواره در پى مُچ‌ گیرى و رسوا نمودن همدیگرند تا یكدیگر را تضعیف كنند.

از این رو، هیچ كس دراین جامعه احساس امنیت نخواهد كرد. هم ‌چنان ‌که در حدیثی آمده است: «رسول ‌خدا «صلی الله و علیه وآله» به عبدالرحمان‌ بن عوف فرمود: “هنگامى كه گنجینه ‌هاى فارس و روم به روى شما گشوده شد، چگونه مردمى خواهید بود؟”عبدالرحمان‌ بن عوف گفت: همان را كه خداوند خواسته است، خواهیم گفت [و انجام خواهیم داد]

رسول‌ خدا «صلی الله و علیه وآله» فرمود: “و یا غیر از این! رقابت مى ‌كنید، سپس حسادت مى ‌ورزید، سپس به یكدیگر پشت مى‌ كنید، سپس از یكدیگر نفرت و یا همانند آن پیدا مى ‌كنید، سپس به سوى خانه ‌هاى مهاجرین روان مى ‌شوید و برخى را حاكم برخى دیگر قرار مى ‌دهید”.»

ریشه کفر

در حدیثی از امام صادق «علیه السلام» آمده است: «إِيَّاکُمْ أَنْ يَحْسُدَ بَعْضُکُمْ بَعْضاً فَإِنَّ الْکُفْرَ أَصْلُهُ الْحَسَدُ؛ بر شما باد که از حسادت ‌ورزی برخی به برخی دیگر اجتناب کنید؛ زیرا ریشه کفر، حسادت ‌ورزی است.»

از افراد حسود باید دوری کرد زیرا آنها عدم موفقیت خود را در پیشرفت شما می بینند.