پرش پلک: ۲۰ مهمترین عوامل بروز پرش پلک
پرش پلک (مایو کیمیا) تنها روی پلک تاثیر می‌گذارد. این نوع پرش یا اسپاسم بسیار رایج است و برای اغلب افراد هر از گاهی اتفاق می‌افتد. این مشکل می‌تواند پلک بالا یا پایین را درگیر کند، اما معمولا هر بار فقط یک چشم را شامل می‌شود. پرش چشم می‌تواند بسیار ناچیز و گاهی به شدت ناخوشایند باشد. این مشکل معمولا در مدت کوتاهی از بین می‌رود، اما ممکن است چند ساعت یا بیش‌تر ادامه پیدا کند.
بلفارواسپاسم به عنوان افزایش پرش پلک هر دو چشم شروع می‌شود و ممکن است کم کم تا حدی پیشرفت کند که پلک‌ها کاملا بسته شوند. این نوع پرش چشم نسبتا غیر معمول است اما می‌تواند بسیار شدید باشد و بر تمام جنبه‌های زندگی تأثیر بگذارد.
اسپاسم همی فاسیال (یا یک طرفه) عضلات یک طرف صورت، از جمله پلک را شامل می‌شود.
عوامل ایجادکننده‌ی پرش پلک
پرش‌پلک ممکن است توسط عوامل زیر ایجاد شود:
۱- مصرف الکل
۲- نور خیلی شدید
۳- مصرف بیش از حد کافئین
۴- خستگی
۵- تحریک سطح چشم یا پلک درونی
۶- سیگار کشیدن
۷- استرس
۸- آلودگی هوا
به نظر می‌رسد که بلفارواسپاسم نوعی اختلال حرکتی (دیستونی) عضلات اطراف چشم است. هیچ کس دقیقا نمی‌داند چه چیزی باعث بروز آن می‌شود، اما محققان معتقدند که این مشکل ممکن است ناشی از سوء عملکرد سلول‌های خاصی در سیستم عصبی به نام عقده‌های قاعده‌ای باشد.
اسپاسم همی فاسیال معمولا توسط یک شریان کوچک که عصب صورت را تحریک می‌کند، ایجاد می‌شود.
سایر اختلالاتی که گاهی اوقات پرش پلک می‌تواند نشانه‌ای از وجودشان باشد عبارتند از:
۹- بلفاریت
۱۰- خراش قرنیه
۱۱- سندرم خشکی چشم
۱۲- حساسیت به نور
۱۳- یوئیت
به ندرت، پرش چشم ممکن است نشانه‌ای از اختلالات خاص مغزی و سیستم عصبی باشد. در صورتی که چنین مشکلی وجود داشته باشد، تقریبا همیشه پرش‌پلک با علائم و نشانه‌های دیگری همراه است. اختلالات سیستم مغزی و عصبی که می‌توانند موجب بروز پرش چشم شوند عبارتند از:
۱۴- فلج بل
۱۵- دیستونی گردنی
۱۶- دیستونی
۱۷- بیماری ام‌اس
۱۸- دیستونی اورومندیبیولار و دیستونی صورت
۱۹- بیماری پارکینسون
۲۰- نشانگان توره
پرش چشم ممکن است اثر جانبی برخی از داروها باشد، به ویژه داروهایی که برای بیماری پارکینسون استفاده می‌شوند. این مشکل چشمی گاهی اوقات هم اولین نشانه از اختلال حرکتی مزمن است، به خصوص اگر اسپاسم صورت نیز رخ بدهد.
پرش پلک چگونه درمان می‌شود؟
در غالب مواقع پرش‌پلک بدون هیچ درمانی در طول چند روز یا چند هفته خود به خود درمان می‌شود. اما در صورتی که بعد از گذشت این مدت پرش پلک همچنان ادامه داشت، می‌توانید علل بالقوه‌ی ایجادکننده‌ی آن را از بین ببرید یا کاهش دهید.
شایع‌ترین علل بروز پرش پلک عبارتند از استرس، خستگی و کافئین و بنابراین برای از بین بردن این مشکل، بهتر است موارد زیر را امتحان کنید:
– مقدار کافئین مصرفی‌تان را کاهش بدهید.
– خواب کافی داشته باشید.
– با استفاده از اشک مصنوعی یا قطره‌های چشمی بدون نسخه، داخل چشم و دور آن را نرم و مرطوب کنید.
– هنگامی که پرش پلک شروع می‌شود، یک کمپرس گرم روی چشم‌تان قرار بدهید.
– تزریق بوتولینوم (بوتوکس) گاهی برای درمان بلفارواسپاسم ضروری است. بوتاکس ممکن است به مدت چند ماه اسپاسم‌های شدید را کاهش بدهد. با این حال، از آن‌جایی که اثرات تزریق به مرور کم می‌شود و از بین می‌رود، ممکن است مجددا به تزریق نیاز داشته باشید.
جراحی برای حذف بعضی از عضلات و عصب‌ها در پلک‌ها (میکتومی) نیز می‌تواند موارد شدیدتری از بلفارواسپاسم خود به خودی خوش‌خیم را درمان کند.
چه‌طور می‌توان از پرش پلک جلوگیری کنید؟
اگر اسپاسم پلک شما به طور مکرر رخ می‌دهد، یک دفتر در دسترس‌تان داشته باشید.
در زمان رخ دادن پرش پلک، مصرف کافئین، تنباکو و الکل، و همچنین بالا رفتن سطح استرس و میزان خواب‌تان را به دقت یادداشت کنید.
اگر متوجه شدید که وقتی خواب کافی ندارید بیش‌تر از همیشه دچار اسپاسم و پرش پلک می‌شوید، سعی کنید ۳۰ دقیقه تا یک ساعت زودتر به رختخواب بروید تا فشار روی پلک‌های‌تان را کاهش بدهید.
چشم‌انداز
پرش پلک دارای علل زیادی است. درمان موثر و انتظار بهبودی از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
تحقیقات در حال انجام است تا مشخص شود که آیا ژنتیک در ایجاد این مشکل نقش دارد یا خیر، اما به نظر نمی‌رسد که پرش پلک در خانواده‌ها جریان داشته باشد.
احتمال بهبودی پرش پلکی که در اثر استرس، کمبود خواب و عوامل دیگر سبک زندگی ایجاد می‌شود، بیش‌تر است. اما در صورتی که یک اختلال جدی بهداشتی سبب بروز پرش پلک شده باشد، درمان آن اختلال بهترین راه برای از بین بردن این مشکل است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
پرش چشم معمولا در طول چند روز یا چند هفته با استراحت، کاهش استرس و کاهش میزان مصرف کافئین، به صورت خود به خود از بین می‌رود.
اما در صورتی که موارد زیر برای‌تان رخ داد، با پزشک‌تان تماس بگیرید:
– پس از گذشت چند هفته پرش چشم از بین نرفت
– پلک چشم‌تان با هر پرش به طور کامل بسته می‌شود یا برای باز کردن چشم‌تان دچار مشکل می‌شوید
– پرش در برخی از قسمت‌های دیگر بدن یا صورت هم اتفاق می‌افتد
– چشم شما قرمز یا متورم شده و از آن ترشحی خارج می‌شود
– پلک‌های شما کم کم دچار افتادگی شده‌اند
