نماز از جملهٔ این تکلیف‌های الهی است که به آن تأکید فراوان شده است و اتفاقاً همین تأکید فراوان ما را به تأمل وا می‌دارد که مگر در نماز چه رازی نهفته است و اساساً چرا ما باید نماز بخوانیم؟ ما در این شماره و شماره بعدی به چند نمونه از این حکمت‌ها و پیامدهای نماز اشاره مختصری می‌کنیم؛ اگر چه این همه اسرار و رازهای نماز نیست.

1_ تشکر از خدا:

نماز، زبان و رفتار تشکر از خداست. در واقع از طریق نماز به پروردگار مهربانمان اعلام می‌کنیم که ممنونِ الطاف بی‌شمار او هستیم و هر چند که هرگز نمی‌توانیم آن‌چنان که شایسته است سپاس او را بگوئیم. قطره قطرهٔ نعمت‌های الهی، سزاوار سپاس فراوان است حال آنکه ما در دریای نعمت الهی غوطه‌وریم. سلامتی و امنیت صرفاً دو نمونه از این موهبت‌های عظیم الهی است که البته قدر و قیمت آن را تا زمانی که از دستمان نرود نمی‌دانیم.

ظریفی می‌گفت: اگر کسی به ما دوربینی هدیه بدهد از او سپاسگزاریم اما خداوند دوربین بی‌نظیر (چشم (را به ما داده که به هیچ عنوان، قابل مقایسه با دوربین‌های دیگر نیست ولی از سپاسگزاری غافلیم و این تنها یک نمونه از آن بی‌نهایت است.

2_ نیازهای روح:

جسم و روح ما از جهات بسیاری به یکدیگر شباهت دارند:

• همان‌طور که جسم ما قوت و ضعف دارد و نیاز به تغذیه و مراقبت و توجه دارد روحمان نیز، نیازمند غذا و تقویت شدن است.
• همان‌گونه که جسممان نیاز به شستشو و پاکیزگی دارد روح مان نیز باید از آلودگی‌ها شسته و پاکیزه شود.

نماز، غذای روح ماست. غذایی که به قوت و نیرومندی روحمان کمک می‌کند تا ما را در برابر وسوسه‌های شیطان و تمایلات نفس محافظت کند. نماز، پاک‌کنندهٔ روح است که اگر از سر ندانستن یا غفلت، حرفی زدیم یا رفتاری کردیم که سبب آلودگی روحمان شد آن را تطهیر و پاکیزه کند.

3_ قبولی اعمال

آنچه آموزه‌های دینی ما به شدت به آن تأکید دارد این است که قبولی همهٔ اعمالِ خوب و مثبت ما، در گرو نماز است. تا آنجا که بدون نماز، عملی پذیرفته نیست. در نگاه اوّل، این مطلب تا حدودی عجیب می‌آید اما با یک مثال همه چیز روشن می‌شود:

تصور کنید اداره یا شرکتی، شرایط استخدام خود را اعلام می‌کند:

• ارائه سه قطعه عکس
• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی
• کارت پایان خدمت
• سه سال سابقه کار
• و حداکثر سن 30 سال

آقایی پس از آگاهی از این شرایط، مدارک‌اش را تکمیل می‌کند و به آن اداره مراجعه می‌کند. مسئول استخدام نگاهی به این آقا می‌اندازد و می‌پرسد: ببخشید شما چند سالتونه؟ شخص اعلام می‌کند: 40 سال. مسئول استخدام می‌گوید: نمی‌شود. متقاضی اعلام می‌کند: ولی شما نگاه کنید مدارک من، همه تکمیل است. حتی من دو تا مدرک تحصیلی دارم، 5 سال هم سابقه کار دارم و... . ولی مسئول استخدام می‌گوید این‌ها همه در صورتی پذیرفته می‌شود که شما سنتان کمتر از 30 سال باشد.

همه اعمال خوب و پاک من و شما ارزشمند است اما قبولی و توجه به اعمال دیگر وابسته به خواندن نماز است.

4_ درمان بسیاری از بیماری‌های روحی:

نماز، قابلیتی دارد که می‌تواند بخش قابل توجهی از بیماری‌های روحی ما را تسکین دهد و درمان کند. به عنوان نمونه، همین که انسان خود را ملزم می‌داند هر روز چندین بار رکوع و سجود خدا را به جای آورد و مقابل آن عظمت بی‌پایان سر تعظیم فرود آورد و پیشانی بر خاک گذارد غرور و تکبر او را در هم می‌شکند. بدیهی است که هر چه این نماز، با توجه و حضور قلب بیشتر خوانده شود قابلیت و تأثیر آن در از بین بردن این ضعف‌ها و بیماری‌های فکری و رفتاری بیشتر و بیشتر می‌شود.