حساسیت و آلرژی مواد غذایی را بیشتر بشناسیم
آلرژی مواد غذایی تا چه حد عمومیت دارد؟
اگر بخواهیم به طور دقیق میزان آلرژی را مشخص کنیم، آلرژی مواد غذایی فقط در 2 درصد بزرگسالان و 5 تا 10 درصد کودکان ایجاد می شود. میزان شیوع آلرژی مواد غذایی با وقوع مکرر واکنش های غذای نامناسب و نامطمئن دیگر از بین می رود. نمونه بارز آلرژی مواد غذایی اسهال در اثر مصرف شیر است. علاوه بر این بیشتر والدین علامتی مانند بیش فعالی را به اشتباه به آلرژی غذایی نسبت می دهند.
در گروه های منتخب بیماران، میزان بروز آلرژی غذایی که به طور مستدل با IgE مداوا شده اند بسیار بیشتر از کل جمعیت است.
در کودکان و بزرگسالان مبتلا به درمانیت آتوپیک (اگزما) میزان بروز آلرژی غذایی مستدل بیش از 50 درصد است.
به اطلاعات بیشتری در مورد علائم و درمان بیماری اگزما نیازمندید؟ به اینجا ( بیماری اگزما ) مراجعه کنید.
آلرژی های غذایی برای نخستین بار معمولاً در کودکی ظاهر می شود. هر چند واکنش های غذایی گاهی پشت سر هم گذاشته می شوند، این نکته حائز اهمیت است که سریع ترین واکنش آلرژی زا نسبت به بادام زمینی، آجیل، صدف و ماهی ایجاد می شود و مدت زیادی در بدن باقی می ماند، به طوری که این غذاها را هرگز نباید مصرف کرد.
خوردن مواد غذایی چگونه باعث ایجاد آلرژی می شود؟
خوردن مواد غذایی می تواند به چندین روش باعث ایجاد آلرژی شود. نشانه های آن ممکن است سریع یا ظرف چند ساعت بروز کند و بیشتر با پادتن های IgE خاصی درمان می شود. این واکنش ها نسبت به مواد غذایی در اثر فرآیند حساس شدن شبیه به وضعیتی است که در تب یونجه ایجاد می شود.
به طور خلاصه تماس شما با پروتئین مواد غذایی خاصی باعث تشکیل پادتن های آلرژی IgE می شود. سپس این پادتن ها به سلول های توده ای یا بازوفیل پوست، دستگاه گوارش و تنفس تان می پیوندند. وقتی که آن غذای حساس را دوباره می خورید، پروتئین آن غذا با IgE ترکیب می شود و هیستامین آزاد می گردد.
این واکنش ممکن است از نظر شدت، ساده مانند خارش دهان (سندروم آلرژی دهان) یا واکنش کلی مانند آنافیلاکسی و شوک باشد. نشانه ها شامل کهیر، التهاب رگ های پوست، خس خس، استفراغ، دل پیچه و اسهال است.به گزارش آسان طب،امکان مشکلات مربوط به بینی نیز وجود دارد. به نسبت همه ی غذاها امکان ایجاد حساسیت را دارند. حساس کننده های عمومی شامل بادام زمینی، آجیل، ماهی، صدف، میوه های تازه، تخم مرغ و سبزیجات بنشنی هستند. شاید لازم باشد کیت آدرنالین تزریقی و آنتی هیستامین را همراه داشته باشید.
افزایش حساسیت غذایی ، واکنش های آلرژی
- عدم تحمل شیر در شیرخواران پس از شکم روی
- نارسایی آنزیم لاکتوز
- تاخیر در شروع واکنش های غذایی، گرفتگی بینی، خس خس، نشانه های شکمی، عفونت های گوشی میانی
- حساسیت به پروتئین گلوتن
- سردرد های ناشی از مصرف شکلات
- درد مفاصل بدون التهاب
انواع دیگر آلرژی های شدید غذایی چه هستند؟
آلرژی شدید غذایی نیز می تواند موجب بروز بسیاری از نشانه ها شود که به وسیله پادتن های IgE آلرژی زا مداوا نمی شوند.
وقتی که ماده ی غذایی خاصی را به عنوان علت اصلی آلرژی تشخیص می دهید، حق با شماست. اما آزمایش های سوراخ کردن پوست یا آزمایش های خون (RAST) IgE خاص مشخص نمی کنند این مواد غذایی به شدت آلرژی زا هستند.
آیا با خوردن مواد غذایی، واکنش آلرژی زا ایجاد می شود؟
خیر. عده ای که به مواد غذایی آلرژی دارند، گزارش کرده اند وقتی در حال آمده کردن شام بوده اند خارش آنها شروع شده، شدت یافته و در دست ها و بازوها کهیر ایجاد شده است. جای تعجب دارد بدانیم یکی از این موراد آزار دهنده ی معمولی آب سیب زمینی است و سالیان دراز عده ی زیادی مورد مشابه آن را هنگام پوست کندن میگو گزارش کرده اند. این عارضه به کهیر تماسی معروف است و در اثر پادتن های آلرژی IgE بدن تان بوجود می آید. اگر می دانید به چنین آلرژی غذایی مبتلا هستید باید موقع آماده کردن غذاهای مشکل ساز از دستکش استفاده کنید.
معمولی ترین غذاهای آلرژی زا کدامند؟
بدون شک شیر گاو معمول ترین ماده غذایی آلرژی زاست. زیرا عده ی زیادی از آن برای تغذیه ی نوزاد شیرخوار خود استفاده می کنند و فرآورده اصلی آن پنیر، ماست و کره است که در برنامه ی غذایی مان مورد استفاده قرار می گیرد. هم چنین به صورت جامد در ترکیب انواع نان و شیرینی وجود دارد.
تخم مرغ به خصوص سفیده ی آن ماده غذایی آلرژی زای معمول دیگری است. سفیده ی تخم مرغ دارای پروتئین بسیار آلرژی زایی به نام آلبومین است. علاوه بر غذاهای تخم مرغ دار، این پروتئین بیشتر در انواع شیرینی و نان یافت می شود. عجیب این که فقط کافی است کسی به تخم مرغ ذره ای حساسیت داشته بشاد به گوشت مرغ نیز حساسیت پیدا می کند. در بین غلات، مشکل سازترین غله گندم و ذرت است. این مواد غذایی آلرژی زا بالقوه باید در برنامه غذایی کودک کم کم گنجانده شود. البته پس از این که برنج و جو را براحتی خورد و مشکلی ایجاد نشد.
برای نمونه مصرف سبزیجات بنشنی و بادام زمینی بیشتر با واکنش آلرژی زایی سریع همراه است. سبزی بنشنی دیگر، سویاست که خاصیت آلرژی زایی دارد و در برنامه غذایی ما به شکل عامه پسند استفاده می شود. انتظار می رود در آینده نزدیک آلرژی های مربوط به سویا افزایش یابد.
آیا می دانید شیرین بیان نیز نوعی سبزی بنشنی مانند لوبیا، نخود، یونجه، عدس و جوانه گندم است. در بین غذاهای دریایی به خصوص صدف به ماده ی غذایی که واکنش آلرژی زایی بسیار شدیدی دارد، معروف شده است. برخی افراد حساس به سادگی با تنفس بوی ماهی یا صدف در عمل دچار حملات آسم می شوند. شکلات ممکن است باعث سردرد و راش جلدی شود. افراد حساس به شکلات باید از مصرف نوشابه های شیرین و گازدار و مواد غذایی محتوی کاکائو نیز خودداری کنند.
بهترین راه تشخیص آلرژی غذایی چیست؟
بهترین شیوه ی مطمئن تشخیص آلرژی مواد غذایی مشکوک، برنامه غذایی حذف آزمایشی است. اگر تعداد محدودی از مواد غذایی منتخب را مدت دو تا سه هفته به درستی از برنامه غذایی خود حذف کنید، به احتمال زیاد ماده ی آلرژن شناخته می شود.
برگشت نشانه ها پس از این کار پر زحمت ممکن است در تایید تشخیص موثر باشد. هر چند بیشتر بیماران از بیمار شدن خود پس از بهبود بیماری زیاد نگران نیستند. در واقع چنین کار پر زحمتی وقتی ضرورت پیدا می کند که بیمار بهبود نمی یابد و این وضعیت در پرده ی ابهام باقی می ماند. وقتی که واکنش ماده غذایی اولیه سریع و کشنده است. کارهای بعدی نباید انجام شود. اگر دوست دارید بدانید نسبت به مواد غذایی مانند شیر، گندم، ذرت و سبزیجات بنشنی آلرژی دارید، ممکن است برنامه ی غذایی زیر موثر باشد.
برنامه غذایی
مواد غذایی که حذف می شود
شیر یا خامه مایع که به عنوان نوشیدنی یا با غلات، میوه ها یا چیزهای دیگر مصرف می شود.
شیر تبخیر شده، شیر خشک، شیر رویه گرفته، شیر بز.
- پنیر انباری و سایر انواع پنیر، ماست، کاستارد ( یک نوع شیرینی یات فرنی در شیر و تخم مرغ)، ماست شیرین و تازه.
- بستنی و شربت (پروتئین شیر و شربت به اندازه ی بستنی)
- پنکیک و کلوچه که با شیر درست شده است ( بسیاری از این مواد غذایی دارای شیر خشک هستند و باید از مصرف آنها خودداری کرد.
مواد غذایی که می توان استفاده کرد
- همه غذاها به استثنا موارد مذکور در بالا را می توان مصرف کرد. انواع گوشت، سبزیجات و میوه ها را می توان مورد استفاده قرار داد. مواد غذایی زیر دارای مقادیر کمی شیر جامدند و ممکن است افرادی که حساسیت کمتری دارند بتوانند آن را تحمل کنند.
- انواع مواد غذایی که با خمیر درست می شوند مانند نان، لقمه پیچ (باسلق)، شیرینی، کیک و پای، کره و مارگارین.
- مخلوط قهوه و شکلات را می توان به جای شیر مصرف کرد. از آنها در وعده های غذایی و پخت و پز (پنکیک و کلوچه) استفاده کنید. این مواد غنی تر از آن هستند که به جای نوشیدنی مصرف شوند. اما برخی افراد مبتلا به آلرژی پس از اضافه کردن آب از آن استفاده می کنند.
برای شیرخواران می توان به جای شیر گاو از شیر سویا استفاده کرد. نوترامیگن، پرژستمیل و آلمینتوم را چون خوشبو نیستند می توان با بطری به کودک داد. شیر سویا را نیز می توان جایگزین آن ها کرد.
شربت ها و مواد جامدی که معمولاً فاقد شیرند، دستورالعمل آنها را کنترل کنید.اگر حذف شیر بعد از برنامه غذایی آزمایشی ادامه پیدا کند، برای کودکان می توان به جای شیر از کلسیم استفاده کرد.